TIJDSCHRIFT
VOOR FOLK EN
WERELDMUZIEK
nummer 98, april/mei 2005 |
NEWfolkSOUNDS op het web |
STREEKTAALMUZIEK
In onze randgewesten bloeit het muzikale leven. In Groningen ontpoppen zich met enige regelmaat nieuwe streektaalartiesten. En Limburg heeft veel meer in huis dan carnavalsmuziek. Nu roert ook Drenthe zich met Margaretha Kleine als nieuw talent. Ongetwijfeld zullen we van deze jongedame uit Schoonebeek nog meer horen. In 1999 drong ze al door tot de halve finale van de Grote Prijs van Nederland in de categorie singer-songwriters. Ze heeft een eigen band, BUD (Band Uut Drenthe), maar werkt ook samen met gitarist Jeff Zwart. Kleine bracht samen met hem een single uit. Daarop drie versies van Der is Niks. Daarmee steekt ze, in het Drents, Twarres aardig naar de kroon.
De uit Zeeland afkomstige Bennie Hek voelde in Brabant zijn Zeeuwse wortels kriebelen. Met een stel Brabanders formeerde hij de band De Houdoes en begon ZeeBra-rock" te spelen. Naast ruige rock staat er op zijn demo-cd ook het fraaie Un hast die a Truus eet. Het nummer is zowel een persiflage als een cover van de bekende Cash-song A boy named Sue.
High Temperature uit Oost-Groningen speelt Oldambtster blues. De grenzen van deze muzieksoort blijken nogal ruim. Die worden vooral bepaald door de slepende stem en scheurende mondharmonica van zanger 'Herbie' Grezel. De teksten zijn geen literaire hoogstandjes. Ze vormen wel de weerslag van het harde Groninger leven. n Aaierbale (een streekgebonden delicatesse) van de plaatselijke Febo wordt in up-tempo geconsumeerd en de voordracht in Mien Kadedillac, een liefdevol loflied op de Opel Kadett (het regionale topmodel van de Cadillac) is onnavolgbaar. Enkele koperinstrumenten blazen daar nog extra zwoelheid in. De blauwe gloed van de eerste cd Snikhait (de letterlijke vertaling van de bandnaam) blijft lekker in de oren hangen.
Graund is een Limburgse formatie. De bandleden lopen in leeftijd nogal uiteen en ook hun muzikale stijl is niet echt te duiden. Na muzikale experimenten bij de start, ruim tien jaar geleden, vormt ska nu vaak een leidraad. Maar niet alleen. Soms nijgt de muziek naar folk rock. Er klinkt dus geen standaardmuziek en je hoort ook geen clichéteksten. Dagelijks zaken passeren wel. De essentie ervan klinkt in de herhaling. En daar gaat dan nog een filosofisch sausje overheen. Oude schoenen (Auw sjoon) blijken uitstekend bij stinkende sokken te passen. Er speelt een lekkere en effectieve bas en er klinken enkele bewust ingebouwde dissonanten. Zo ontstaat muziek die niet blijft hangen maar wel boeit. Op Dabbedeeplaok staat ook de Monty Python-achtige clip waarmee Graund zich in Limburg in de kijker speelde.
Arno Adams bracht vorig jaar de cd Ich weit desse d'r bus uit. Nu is er een maxi-single (in de vinyltijd nog ep-tje genoemd). Het titelnummer Kus mich dan stamt van die laatste schijf. Die song van de Limburger met zijn doorleefde stem blijft fraai. Maar ook is er de Sint Maartens bloez en die mag er wezen. Adams is de perfecte vertolker van zo'n Limburgse blues. Het duo Holland (Ivo Rosbeek op toetsen) en Polland (Emil Szarkowicz op viool en klarinet) maakt duidelijk waarom zij steeds vaker de begeleiding op cd's vorm mogen geven.
De mooiste schijf in deze rij is zonder meer die van Jo Vek uit Waubach. Hij spreekt en zingt een bijzonder dialect. Het z.g. Bargoens van de Greunstraot. De zanger en gitarist lanceerde pas op latere leeftijd een schijf met liedjes in die oude handelstaal. Zijn songs zijn ingetogen en van een verrassende eenvoud. Zijn ‘gezongen tekeningen’ zijn treffend. Dat blijkt al direct in de opening: Mieng oge, de vinstere van mien hat... Ook hier weer de begeleiding van het multi-instrumentele duo Rosbeek en Szarkowicz, aangevuld met gitarist Roy Ginsel. De begeleiders hebben zich beperkt tot ongekunstelde eenvoud. En terecht. Ondanks de wisselende begeleidingspatronen blijft zo de natuurlijkheid van de liedjes bewaard. Ook de verpakking van de schijf mag niet onvermeld blijven. Standaard is de kristalbox met boekje. Hier is gekozen voor een tekstboek met cd. De foto's bij de liedjes tonen onderwerpen zonder opsmuk, net als de teksten. Maar juist daardoor hebben ze dezelfde zeggingskracht als de liedjes. De geest wordt geprikkeld. Je wilt weten wat er achter zit. Een simpel product met maximale impact.
MARGARETA KLEINE
Der is niks
(www.margarethakleine.nl)
BENNIE HEK en de HOUDOE'S
Mega melige Zeebra-rock
(06-113829723)
HIGH TEMPERATURE
Snikhait
(Maura Music 2004MM161)
GRAUND
Dabbedeeplaok
(www.graund.nl)
ARNO ADAMS
Kus mich dan
(Inbetweens Records, IRCD 506)
JO VEK
Kluur bekinne
(Inbetweens Records, LRCD 003)