30 november 2004 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
't Is noe aal verbie
Toen atten op z'n okken goeng zitten om de nesseliengen van z'n petienussen te strekken is t'n om'ekapt en voorover esoenkeld en dîdeur ei t'n toen z'n ienkeloe verstuukt.
Zoveel oude, mooie en min of meer in onbruik geraakte woorden in één zin; dat kan alleen een zin zijn van Bei Cok. Een bezoekje aan de nestor van het Zeeuwse lied levert stof voor wel zes stukjes. Bei Cok (84) is nog zô fris as een oentje en hij zou wellicht nog actief zijn op de planken ware het niet dat zijn vrouw langdurig en ernstig ziek is en buitenshuis wordt verpleegd. Dat legt een grote druk op zijn leven, maar taal en muziek zijn een welkome afleiding en dat verklaart zijn productiviteit. Op de keukentafel staat zijn laptop in de aanslag en het keyboard staat binnen handbereik. Schiet hem iets in gedachten dan kan het à la minuut worden genoteerd. En er zijn aanleidingen genoeg, zoals de mooie-woorden-wedstrijd van de dialectvereniging, een krantenberichtje, een uitzending van Omroep Zeeland of wat dan ook.
Weetje wat a een kakuus is? Ja, een plee. Halfgoed, het woord heeft twee betekenissen, sla het Zeeuwse woordenboek er maar op na. Een kakuus is ook de open, houten handgreep van een spa of riek. En een kruuk'uus? Het blijkt de vilten omslag, de hoes, van een metalen veldfles of kruik te zijn om koffie of thee warm te houden. En van een tuttelschriever had ik ook nog nooit gehoord. Dat is een stompje potlood.
De hoofdactiviteit van Bei Cok is het schrijven van liedjes. Afgelopen jaar presteerde hij het om in eigen beheer opnieuw een cd, zijn vijfde, uit te brengen met elf liedjes, waarvan een paar in het Nederlands.
De cd heet 't Is aal verbie! Dat moeten we maar niet al te letterlijk nemen, want Bei is lang nog niet uitgeput. Wat verbie is, zijn de dingen waarover de liedjes gaan. Twee liedjes zijn min of meer actueel. Eén maakte hij er voor de burendag en één naar aanleiding van de herdenking van de watersnoodramp. Het titellied is een liedje met een Italiaanse melodie, dat al jaren in zijn hoofd zat. Toen hij de oorspronkelijke versie terugvond, schreef hij er een tekst op.
(…)
Naê vee jaeren bluuf je 't weten en je za 't ok nôôit vergeten
A je moeder 's ochtends riep en je in de bestie sliep
A je speelde op de streête, kwan je dikkels vee te leête
A je uut de schole kwam om je stropie-boteram.
't Is noe aal verbie, mè in gedachten nie
Wat j'ei beleefd, bluuf éél je leven bie
Weun je noe in aare streken, è je overal ekeken (...)
Oôr je dan je Zêêuwse spraêke,dan kan dat je ziele raéken
En dat doe je dan wee goed, wan het Zééuws zit in je bloed
Dirrem mò me ok prebeeren om de guust het Zééuws te lééren
Dus di leveren me voor, anders gaé tet nog teloor
Wan de Zêêuwse taêl is 't môôist van allemaêl
Dus werk ter an, zôdat die bluve kan.
Het lied zal niet gauw meegezongen worden, want daar is de melodie te moeilijk voor. Dat lukt eerder met de liedjes uit de jaren '40 die toen op het repertoire stonden van het duo Wannes en Freek.
(…)
Me litten nôôit de moed mi zakken
Oe a 't ok rol, leve de lol
Me zitten nôôit neer bie de pakken
En èn me dol, me ouwen vol
(…)
's Zitterdags-achmirregs is et werk gedaèn
Dan vetten me de schoppen, de griepen en de spaén
Me knippen den blêêk en d'aège en riven dan de pad
En lezen 's aevens 't fuleton uut 't zondagsblad
(...)
Naast zijn verzen, bewandelt Bei Cok ook het meer literaire pad en schreef pas enkele son-netten. Een paar regels:
Mê deur 't veugelzang die vroege uren:
Liestersolo's en ok mêrelaria's
Onder 't pruumebôômpje bie de buren
Kloenk 't of à 'kin een concertzaal was
In 't alfduuster è 'k toen zitten turen
'k Docht: Zo iets zou motten bluven duren.
Bij het weggaan krijg ik nog een spreuk in mijn handen geduwd. Typisch Bei Cok: een waer woord, een bitje humor en een pedagogisch tintje.
Nôôit op de êêste rij gaên staên
Wan di mie kù je dan misgaén
En vast en zeker ok vermiên
A d'achterst' in je nikke spiên.
Engel Reinhoudt
Wie meer informatie wil over de activiteiten van Bei Cok, kan terecht op zijn website: www.horstco.nl/beicok
