 |
Het Stadsblad Breda |
7 juni 2010 |
Dé Weekkrant op internet |
Bredanaar Jan Smeets wint Brabantse Dialectprijs
BREDA - De Brabantse Dialectprijs De Vergulde Klomp 2009 is toegekend aan Jan Smeets uit Breda. Deze provinciale prijs wordt uitgereikt tijdens het Brabantse Dialectenfestival in Lieshout op zondag 13 juni. Jan Smeets (1945) krijgt de prijs voor met name zijn toneelspelen, gedichten, liedjes en literatuurvertalingen in het Brabantse dialect. De prijs wordt voor de twaalfde keer uitgereikt. In 2005 was Frans Verschuren uit Etten-Leur de eerste West-Brabander die deze provinciale prijs (postuum) kreeg.
De prijsuitreiking van de Brabantse Dialectprijs De Vergulde Klomp is om drie uur. Na afloop treedt Jan Smeets op met een programma van zijn eigen dialectliedjes. Het tweejaarlijkse Brabantse Dialectenfestival in het centrum van Lieshout begint om twaalf uur en is gratis toegankelijk.
De in Vught geboren Jan Smeets was van 1970 tot 1983 medewerker van Toneelwerkgroep Proloog, van 1983 tot 1986 professioneel poppenspeler en van 1986 tot 2006 consulent theater en literatuur van het Centrum Voor Amateurkunst Noord-Brabant (CVA). Jan Smeets begon zich in dialect te interesseren nadat in 1976 een dochter was geboren. Hij sprak het meisje toe in zijn moederstaal. Vanaf dat moment schreef hij liedjes in het dialect. Van 1980 tot 1995 maakte hij deel uit van een muzikaal duo dat zelfgeschreven dialectliedjes zong.
Toen hij in 1986 provinciaal toneeladviseur werd, merkte hij hoe belangrijk dialect is voor het amateurtoneel. Hij begon in het dialect toneelstukken te schrijven: zaalstukken, straatacts en openluchtstukken. Jan Smeets was jarenlang lid van de dialectcommissie van het Noordbrabants Genootschap. In 1994 was hij een van de initiatiefnemers tot de oprichting van het Brabantse Dialectenfestival in Lieshout, waar hij op 13 juni de Brabantse dialectprijs krijgt uitgereikt. Op zijn initiatief werd in 1996 in het kader van dit festival een vertaalproject van liedjes van Jacques Brel in gang gezet. Eveneens als onderdeel van dit festival vertaalde hij onder andere Romeo en Julia en Midzomernachtsdroom van Shakespeare in het Brabants dialect. Hij schreef poppenspelen in het dialect, vertaalde liedjes van The Beatles in het Brabants en schreef hoorspelen in het Brabants dialect. Zijn werk is te beluisteren op meerdere cd's.
De in 1997 ingestelde Brabantse Dialectprijs is eerder onder meer uitgereikt aan Thieu Sijbers, prof. dr. Toon Weijnen, Gerard van Maasakkers, Cor en Jos Swanenberg en Johan Biemans. De prijs wordt toegekend aan mensen die zich op een grensverleggende manier verdienstelijk maken voor het Brabants dialect. Herhaalde malen heeft de prijs geleid tot nieuwe culturele initiatieven. Voorbeelden daarvan zijn de cd 'Bietels op zijn Brabants' en een cd met het hoorspel 'En waar de ster bleef stille staan'.
