24 november 2009
Het Kontakt op het web
Genootschap der Woerkumse taol
‘Dialect moet behouden blijven’
Een groep enthousiaste Woerkummers doet mee aan de verkiezing van het ‘Mooiste Lied van Brabant’
De wind waait hard en het woonschip van Otto de Fijter, uitgever en gepassioneerd behouder van het Woerkums dialect, deint op de donkere golven. Binnen is het een stuk aangenamer door de warme kachel en het kleurrijke gezelschap. De mensen die hier bij elkaar zijn, hebben gezamenlijk één passie; het behouden en doorgeven van de Woerkumse taal voor het nageslacht. Zij hebben zich verenigd in ‘Het Genootschap der Woerkumse taol.’
Dat klinkt misschien hoogdravend, maar is eigenlijk heel simpel: het dialect dat inwoners van Woudrichem al eeuwen spreken, moet behouden blijven. Verhalenschrijver en verteller Arie Metz: “Het zou zonde zijn als over twintig jaar niemand meer zou weten hoe ons dialect eigenlijk klinkt. Het is een cultureel erfgoed waar we zuinig op moeten zijn.”
Eeuwen lang was het spreken van dialect heel gewoon, men wist niet anders. Jaren terug kwam daar verandering in. Ineens moest iedereen Algemeen Beschaafd Nederlands spreken, dat stond netjes en anders vond je nooit een goede baan. Arie vertelt uit eigen ervaring: “Wij spraken Woerkums in de klas, tot er een kwekeling kwam die er niets van verstond. Het was gelijk over, vanaf toen spraken we Nederlands.”
Het Genootschap organiseerde de afgelopen jaren veel activiteiten, zoals het Woerkums Literair Café in ‘De Teerkamer’ en het alom bekende Woerkums dictee. Lizzy Koppe-van der Pelt, stadsdichteres en kinderboekenschrijfster, is één van de leden. “Dit jaar bestaan we 12,5 jaar, dat willen we vieren in stijl. Geïnspireerd door André Rieu en zijn optreden met alleen artiesten uit Maastricht willen wij dat doen op z’n Woerkums. Met artiesten uit Woerkum en in dialect.” Zo ontstond het idee voor een Revue met vijftien liedjes van hoge kwaliteit. “Het resultaat mag er zijn, met zulke prachtige liedjes gaan we ook meedoen aan de verkiezing van het ‘Mooiste Brabantse Lied’ georganiseerd door Erfgoed Brabant. Wij hebben uit de vijftien liedjes de drie beste gekozen, de inwoners van Woerkum beslissen welk lied uiteindelijk ingestuurd gaat worden.”
Naast Lizzy zit Gabriël Gort, een bekende naam in de regio op het gebied van muziek, het grote Sinterklaaslied en Koninginnendaglied komen van zijn hand. Samen met Johan Struik en Ad Baks arrangeerde hij de muziek voor de liedjes van de Revue. Gabriel: “Ik werd benaderd door de JaJa’s om muziek te schrijven op al bestaande gedichtjes van Lizzy. Het was een hele klus, maar geweldig om te doen. De gedichtjes van Lizzy hebben zo’n ritmiek en cadans dat het gelijk klopte. Je zou denken, dialect en liedjes, dat wordt vast oubollig. Maar niets is minder waar, de liedjes zijn fris en vrolijk, er zit zelfs een rap bij.”
De JaJa’s, een vrolijk duo dat hun bijnaam te danken heeft aan hun identieke voornamen Jan en Jan knikken instemmend. “Wij zijn de regelneven binnen dit gezelschap. Toen we besloten een Revue te maken en mee te dingen naar het ‘Mooiste Lied van Brabant’ zijn we van alles gaan regelen. Tekst, muziek en de juiste artiesten.” Jan de Joode niet alleen regelneef, maar ook volle neef van Jan van Straten, benadrukt het belang van deze verkiezing. “We willen hiermee juist de jongere generatie bereiken. Prachtig toch als ons Woerkums lied als landelijke winnaar uit de bus zou komen?” Om zoveel mogelijk mensen de kans te geven om te stemmen is er donderdag 26 november een avond georganiseerd in Het Arsenaal.
Op deze avond wordt ook een boek, geschreven door Lizzy Koppe-van Pelt en Arie Metz, aangeboden aan burgemeester Petter. Het is een bijzonder boek geschreven met hart en ziel en in het dialect. Het staat vol anekdotes en gaat over bekende Woerkumers.
Otto de Fijter, uitgever van het boekje, is tevreden. “Misschien is dit wel het mooiste boek dat ik uitgegeven heb.” Arie lacht bescheiden. “Dat zeg je altijd als we iets hebben gemaakt.” Toch is dit boek met illustraties van Chris Roodbeen heel speciaal. “We willen het opdragen aan Caroline Korevaar, de overleden partner van Otto waar we vele dierbare herinneringen aan hebben. We moeten niet vergeten dat zij aan de wieg van het Genootschap heeft gestaan.” Otto glimlacht met ogen dicht, en op de vraag of ze trots zou zijn geweest op dit bijzondere werk antwoordt hij: “Ja, zeker. Zowel op de vormgeving als op de inhoud.”
Donderdagavond 26 november is MAAS! avond in Het Arsenaal te Woudrichem. De zaal is open om 20.00 uur en de avond begint om 20.30 uur, de entree is gratis. Het wordt een avond vol debat en dialoog. Hoogtepunten zijn de verkiezing van het ‘Mooiste Lied van Brabant’ gecomponeerd door Gabriël Gort en het aanbieden van een boek vol verhalen in het dialect geschreven door Arie Metz en Lizzy Koppe-van Pelt aan burgemeester Petter.door Susan Karelse