TOAL EN TAIKEN

TIEDSCHRIFT VEUR GRUNNEGER KULTUUR

17e JOARGANG - NUMMER 4, JULI / AUGUSTUS 1999
Toal en taiken op het web

De Koning en De Dame:
de jacht op Mieke Telkamp

Jur Engels

t crematorium het heur nije spaigelploatje al aanschaft; t laid 'Zunder die' is al meermoalen draaid. Wordt Mieke Telkamp heur 'Waarheen leidt de weg...' van de crematorium-top tien verdreven? Hebben De Koning en De Dame dat op heur gewaiten?
t Is zo'n miezerege, graauwe middag noa n nacht van dunder en regen, dat ik noar Aauwerderziel rie. n Ofsproak mit Wouter de Koning en Rika Dijkstra, noar aanlaaiden van heur nij'e CD dij' op 25 maai in t prachtege kerkje van Nijhoof presenteerd wer.
Vrumd volk

Refraain:
Drij peerdjes en n lözze bond
Drij woagens over t pad
Mit sprille kleuren rondomrond
Op Hogelandster graauwe grond
Vrumd volk, dat is ja wat

De weerschien in n daipe plas
Doar eerder niks as swaarthaid was
Moakt landschop kört wat blieder -
En men raarst wieder
Raaist wieder, wieder

Men moakt meziek veur zien affeer,
En slipt n mes en slipt n scheer
Veur slachter of veur snieder -
En men raaist wieder
Raaist wieder, wieder

Soms broest min weer over de zee
Den staait men, op n boerenstee
Mor dat mag nait van ieder -
En men raaist wieder
Raaist wieder, wieder

De weerschien in n daipe plas
Doar eerder niks as swaarthaid was
Muik t landschop kört wat blieder -
Mor men mout wieder
Mout wieder, wieder

Tekst: Jan Siebo Uffen
Meziek: Wouter de Koning
Rika, mit douk in aarm vanwege n klaaine operoatsie, Wouter drok in de weer mit theepot, en hond dij deur- en deurnat is, mor doar gain wait van hebben wil en t bezuik enthousiast begroet. Ze binnen nog aan t biekommen van n wel hail gezelleg etentje mit goie vrunden, oavend ter veur. Sikkom verontschuldegend zegt Rika: "k Heb verwarming op achttien zet, k vont n beetje vris. Wie zellen nog wel schrikken as EDON mit de ofreken komt. Wie betoalen nog mor veur ain cv-ketel en wie hebben der n zetje leden al n twijde biekregen."
Wouter en Rika wonen in n hoes dat baauwd is in n tied dat energiebespoarende moatregels nog nalt volgens de tegenwoordige inzichten toupaasd werden. Mor wel n hoes doar ze heur aibelse best veur doan hebben om der wonen te kommen. t Prachtege hoes van t wotterschap 'Noorderzijlvest' in Aauwerderziel. Baauwd in 1680, veur n aander gedailte in 1706.
"Der is vrouger recht sproken, t was t Scheppershoes. Loater woonde de sluuswachter der in, dij de ziel, de sluus dus, bedainen mos. Man was tougelieks boer en kroegboas. n Poar joar leden kwam t pand leeg. Wotterschop mos kaizen: bulldozer der over of t pand n goie bestemmen geven. Der wazzen honderd lu dij der wel wat mit wollen. t Mos n culturele invullen kriegen, en dat leek ons nou precies wat," aldus Rika.
Wouter legt oet wat de plannen binnen. t Stalgedailte is al hallendal opknapt. Doar kinnen zo'n fatteg lu in. Gemainte het t aanwezen as 'Huis der Gemeente', wat betaikent dat ter ook traauwd worden kin. t Eerste echtpoar is net n poar weken leden in t huwelek verbonden. Hail sfeervol.
De nait zo grode, mol, gezellege schuur mout nog aanpakt worden. Dat wordt n klaain theatertje mit n klaain podium. t Eerste optreden - Rika ston hoog op n soort van balkon te zingen - het al ploats had dou der n culturele fietstocht deur gemainte Winzum organiseerd wer.
t Olde padje
Op t raauwe laand, mien swaarte wier
De nacht was raauw en gries
Mien haart zee: Doe, goa vot van hier
Mien kop zee: Bistoe wies
Mor elkse moal as t duuster wer
En ik kroop muid'op ber
Ik dreumde en ik dreumde mor
Mien dreum van over ver

Van de wier goan smale wegjes
Noar de braide wereld tou
Zoveul joar is t spoor verslonterd
Woar is t olde padje nou

0l' wier was blaauw,
de moan scheen grel
Noar t zuden tou luip mien pad
Eerst was t n wond, dou was t n swel
Dou niks. En dat was dat
'k Heb mie vernuverd,
t was nait maal
Bleef dag, noa moand, noa joar
Ik kreeg verkeren ja en zoks aal
Mor d u wol 'k weer noar 'doar'

Van de wier (...)

Loat in de noa-naacht kwam ik weer
De wènst lag op de loer
Damt was der niks van destieds meer
Ik von de weg mor stoer
Op t raauwe laand, mien swaarte wier
De moan was hoast aan zied
Mien haart zee blied. Dien stee is hier
Mien kop zee: Zoveul kwiet

Van de wier (...)

Tekst: Jan Siebo Uffen
Meziek: Wouter de Koning
Der mout in t buus plek wezen veur mooie dingen: exposities, concertjes, theaterveursellens, veurdrachten, ainakters... Meugelkheden zat. Wouter en Rika hebben ervoaren genog om doar invullen aan te geven. Gain bruloften en partijen, mor wel intieme, sfeervolle, culturele bieainkomsten. Desnoods n begraffenis, as n dörpsgenoot door pries op stellen zol...
Rika mout ter nog om gnivveln. "Ik woonde in Zweden. In 1987 was ik n moal in Grunnen bie familie op vezide. Wouter speulde dou nog aal weke in t Radio Noord-programma 'Muziekmelange' in café 'De Sleutel' in Stad. Kroegboas Koos Huizinga presenteerde dat 'programma. Veurberaaiden was nait heur staarkste kaant; improvisoatsie wel. Koos kwam altied vief menuten van te veuren te berre oet en Wouter stoof drij menuten veur oetzenden t café in. Op n zundag kreeg Wouter de opdracht n Zweedse zangeres te begelaaiden, dij musicalnummers zong en ervoaren haar mit jazz~ en big bands. Hai trok even mit n wenkbraauw, dij weer omdeel gong dou bleek dat ze gewoon Grunnegs proaten kon." Rika Dijkstra dus. Dij t wel mooi vonden haar, as ze nog even repeteren kind haar, mor dat leek Wouter nalt neudeg. Hai vergat prompt n refraaintje.
"Eerlek gezegd von ik hom n aigenwieze etterbak, mor ik was bliekboar toch onder de indruk van wat e as musicus kon", bekent Rika. Der werden adrezzen oetwizzeld en aal joar wer der n kerstkoartje stuurd. Doar bleef t bie.

In 1995 kwam Rika weerom in Nederland en in Stad kwam ze vanzulf Wouter weer tegen. En dou was t al gaauw dik aan...
"Ik was in Den Hoag op vezide bie mien zeun," vertelt Rika, "en dou belde Wouter mie doar, of ik mit hom soamenwonen wol. En din t laifst op t mooiste plekje van pervinsie Grunnen: Aauwerderziel." Wouter bekent, dat ze dou veur t eerst ale kruwoagens bruukt hebben dij ze mor bruken konden om t zo wied te kriegen.
Wouter de Koning en Rika Dijkstra gingen optreden as 'De Koning en De Dame'. Ze gingen ook op de Grunneger toer. Wouter haar doar as nait-Grunneger (hai komt van Texel) eerst nait zo'n belang bie. Hai haar al n zetje teksten van Jan Siebo Uffen op plaanke liggen, mor t kwam nait echt wieder. Dou Hanneke Kappen t radioprogramma 'Muziekmelange' presenteren gong en Wouter heur zowat in elke oetzenden begelaaiden mos, kwam der zo nou en din wel n Grunneger nummer (voak van Jan Siebo) veurbie. En zo kreeg e smoak te pakken.
"Ik moet er kippenvel bij krijgen, anders werkt het niet," zegt Wouter. Mit deur lu as Henk Scholte leerde hai de Grunneger teksten woarderen en zo het e dus nou waark van Jan Siebo op t program stoan. Bekeerd.
n Hail spaigelploatje vol, acht splinternije en vaaier vertoalde nummers. 'Vrumd volk', hait e, noar de tekst in ain van de nummers.

Oadembenemend mooi opnomen, mit old-Veendammer Henk Rubingh (vioul; dij mit Wouter en o.a. Koos Huizinga nog in t 'Geld-maakt-niet-gelukkig-ensemble' zeten haar) en Guus Dral (fagot), leden van t Concertgebaauworkest. Wereldkundeg moakt tiedens n plezaairege bieainkomst op 25 maai in t mooie kerkje al even prachtege dörpke Nijhoof. Mit noazit in t al even biezundere café Eisseshof.
Woarom Nijhoof? t Tekstbouk'e geft oetleg: 'Wel bie vaaloavend over de poaden van Nijhoof (Niehove, Gr.) struunt, en de wierde liggen zugt, zel t ontstoan van dit laid hailendaal begriepen."

'Vrumd volk' gaait nou de wereld over. Radio Noord wol hom nait draaien as 'CD van de week' ~ en dat 'stak' even want zowel Wouter as Rika waarken regelmoateg veur dij omroup, mor hai is inmiddels te heuren (west) bie de NCRV en de VPRO (ondermeer in t vrouge-mörgen-programma 'De gezamenlijke zenders Paezens & Moddergat'). n Bedrief dut hom dit joar in t kerstpakket en n aander bedrief het vanwege n jubileum ook al n halle rieg besteld.
Mor de mainsten verkopen ze zulf nog, bie heur optredens. Dat doun ze hail regelmoateg, mainst op besloten partijen. Vanwege de sfeer. Gain roege feesten. Wel stemmege bieainkomsten rond traauwerijen, jubileums, begraffenizzen. Joa, doar willen ze as t mout ook best optreden.
Allenneg veur lu dij 'Zunder die' mooier vinden as 'Waarheen leidt de weg...'
Zunder die

De wereld is vrumd, wonder leeg zunder die.
Der staait mor zo waaineg meer in.
De hemel blift koegeltjeblaauw boven mie.
Hou dat? Wat nuet het dat din?
De merel zingt zachies zien laid in t plantsoun.
Om mie huift e haildaal zo dik nait te doun.
De wereld van bliedschop en volhaid, veurbie:
leeg, zunder die.

Dat zunder die nog zo'n veujoar bestaait
Mit hoageldoorns, wit z'n stoatsie,
dat der n aaiber aan t nuzzeln gaait,
t is aal ja ain vaalse tamtoatsie.
En wat het dat neudeg, zo'n lindeloan,
as wie twijbaaid ent dij weg nooit meer goan?
Bie ale heegjes langs bluit wilde roos
nutteloos, sevveloos.

De wereld is vrumd, wonder leeg zunder die.
Der staait mor zo waaineg meer in.
De hemel blift koegeltjeblaauw boven mie.
Hou dat? Welk nut het dat din?
De merel zingt zachies zien laid in t plantsoun.
Om mie huift e haildaal zo dik nait te doun.
De wereld van bliedschop en volkhaid, veurbie:
leeg, zunder die.

Tekst 'Zonder jou': Annie M.G. Schmidt (ca. 1947)
Meziek: Harrie Bannink
Vertoalen: Jan Siebo Uffen

terug naar De Koning en De Dame

Deze pagina is bijgewerkt op