naar René BeverwijkTOAL EN TAIKEN
TIEDSCHRIFT VEUR GRUNNEGER KULTUUR
37e JOARGANG - NUMMER 4
december 2019Toal en taiken
op het web
SPAIGELPROATJE
René Beverwijk
Voor ongelukzoekers en zwartkijkers is de debuut-cd van de liedjesschrijver en countryzanger uit Vinkhuizen wat minder geschikt. Er passeert namelijk een hoop narigheid. “t Is nait dat ik der bewust veur kais om alles negatief te schrieven en bewust aanstuur op ellende. Mor as ik schrieven goa, den wor ik groag n beetje melodramatisch en n beetje grappeg.” Voor wie door alle misčre heenkijkt, valt er dan ook veel te lachen.
René Beverwijk (1972) is een rasechte Stadjer. “k Bin geboren in de Oosterpoort. Doar heb ik ook zo’n beetje woond tot mien zesentwintegste. k Heb nog n zetje in Griepskaark zeten en sinds n joar of zezze woon ik in Vinkhoezen.”
“Mien pa en moe dij proatten thuus n beetje Stadsgrunnegs. n Combinoatie van Nederlands en ňf en tou wat zinnetjes in t Grunnegs tussendeur. Nait dat ik thuus echt plat proatte. Der wör gewoon Nederlands proat. Mor mien pa en moe haren wel regelmoateg dialectmuziek opstoan van Ede Stoal, de Stroatklinkers en Johan Raspe. Dat soort cd’s haren ze aalmoal wel thuus.”
“k Bin begonnen mit Grunnegs toun ik n beetje mit Grunneger toneel aan de loop ging. n Kammeroad van mie dij zat bie de Grunneger Sproak, n bekende toneelvereniging in de Stad. Dij zee: ‘Wie binnen bezeg mit n nij stuk en doar hebben we figuranten veur neudeg. Meschain is dat wat veur jullie’. Mien tounmoalege vrundin en ik, wie haren allebaide n borrel op, zeden: ‘Woarom nait’. Veur we t wizzen zatten we der aan vaast. t Figurantenrolletje dat wör wat groter as gepland. Ik heb der n poar joar bie speuld. Op n gegeven moment heb ik nog bie Nieuw Leven speuld in Noorderhoogebrug. Doar heb ik nog n poar joar streektoal doan en toun bin ik der mit stopt. Dat is nou n joar of zestien, zeuventien leden.”
De helpdeskmedewerker is een echte country- en bluegrassliefhebber. “Veural de wat oldere country. Zo’n beetje de joaren zesteg tot zeuventeg ongeveer. Buck Owens, Merle Haggard, Johnny Cash, Waylon Jennings en ook Hank Williams. Dij is nog wat older. Dij het heule mooie dingen moakt. Vrouger haar ik n heule grode verzoameling mit country-cd’s. Mor nou alles digitoal is, heb ik alles op n externe haarde schief zet. Den ken je dat aalmoal wegdraaien en tegenwoordeg staait ook alles op YouTube.”
“k Heb zo’n vieftien joar laang olle countrymuziek zongen. n Poar joar leden kwam ik op t idee om laidjes te vertoalen in t Grunnegs. Ain laidje, A boy named Sue, van Johnny Cash dat heb ik vertoald. Aigenlieks hebben we doar nooit wat mit doan tot mien vraauw zee: ‘Wat is dat veur nummer’. Ik heb dat n keer veur heur zongen en toun zee ze: ‘Doar most wat mit doun.’ Zo is t n beetje begonnen eigelk.” “k Von t heul leuk om mit toal bezeg te wezen. Ik was aaltied al verhoalen en columns aan t schrieven. Veural veur mien aigen plezaaier, Eerst was t nog op Hyves en loater op Facebouk. k Haar nog n zetje n blogpagina. Mor dat was meer n observering van dingen in t doageleks leven en doar n komische draai aan geven.”
“De Grunneger toal laint zich heul goud veur de country. Dat blift hail dicht bie mekoar: country en Grunnegstoalege meziek. De klanken en de menaair van zingen. Dus eigelk ging dat heul makkelek in mekoar over. k Heb maistal n nummer vrij snel op pepier stoan. t Begunt mit n klain ideetje. Dat ik n deuntje in mien heufd heb en denk: goh, ken ik doar wat leuks op moaken. Ik heb nait dat ik der veur goa zitten. Maistal as ik wat an t doun bin, aan t stofzoegen of in de keuken mit t eten bezeg. Den schut mie wat in de kop en den mot ik t geliek opschrieven. Den mot ik t ofmoaken en t doar mit doun.”
“Ik mos op n maarkt optreden in Oosterpoort, zo’n joarmaarkt. Doar ston ik officieel mit country en ik mos nogal veul zingen. Ik docht: ‘k dou der in t Grunnegs ook mor wat bie. Wim Schurer, de boas van SSG-producties, dij was doar touvalleg. Dij zee: ‘Ik wil die van de weke in de studio hebben. Dat nummer goan wie opnemen.’ Op dat moment had ik nog mor ain nummer. Ik haar wel teksten schreven. Dij haar ik thuus ook al opnomen in mien aigen studiootje mor dat klonk naargens noar. Hai zee: ‘Wie kennen wel een album moaken, as t wilst.’ Wie binnen bienoa drijkwart joar bezeg west. Ik heb aaltied de regel dat as k n laidje n week in de kop heb en nait meer van papier ňf huif te lezen, den is t n goud laidje. Dat hanteer ik. Wie binnen nog aal aan t opnemen en al drok bezeg mit n twijde album dat volgend joar uutkomt.”
Beverwijk gebruikt muziekbanden bij live-optredens. Bij de productie daarvan en bij zijn nieuwe cd zijn veel muzikanten betrokken. “Ook vanuut de studio van SSG. Dij hebben n aantal měnsen rondlopen dij muziek moaken kennen mit van alles en nog wat.” De namen van die muzikanten zijn niet op de cd vermeld. Dat was de keuze van SSG. Alle liedjes zijn covers. De titels van de originele songs zijn ook weggelaten. “Wie hebben der specioal veur kozen: loat de měnsen mor kaizen wat de melodie was. Mor alles is wel bie BUMA en SENA vastlegd.” [BUMA en SENA dragen zorg voor een juiste financiële afwikkeling voor de componisten/tekstschrijvers, respectievelijk artiesten, JvdB]
De cd, Ik heb ook altied wat, lijkt een aaneenschakeling van ellende. Toch is René Beverwijk geen zwartkijker. “Ik ben juust n aiwege optimist. Mor ik hol der wel van om alles n beetje cynisch te benoaderen. Ik vin t leuk om van dij kaant laidjes te schrieven. n Beetje melancholisch en dat paast wel: Ik heb ook aaltied wat.”
“Eigenlek wol ik het nummer van Mien auto uutbrengen. Mor toun wur Ik heb ook altied wat op Noord draaid en op Radio Continu. Grunnen FM ging hom draaien en t wordt veul vroagd as ik mot optreden. t Is n nummer van Jim Reeves, I know one.”
Het tweede lied Femilie is een cover van Jambalaya van Hank Williams. “Dat is n echte klassieker. Dat is ook n laidje dat ik al laang leden schreven heb.”
De transformatie van exotisch gerecht naar een familieverhaal ligt niet echt voor de hand. “Dat is aaltied n mysterie bie mie. De maist roare connecties moak ik in mien heufd. Ze zeggen wel ains dat ik n flinke kronkel heb. Ik haar gedachten over n bepaald lid van de femilie van mie. Van dij minsen die kwammen op zundagmiddag aan. Op t leste moment. Dij vratten den alle pannen leeg. Ik denk: as je nou zo’n familie nemen en je nemen der n haile bundel van, neefjes en nichtjes bie, den ken ik der wel n laidje over schrieven. Der zitten ook herkenboare types tussen. n Oom dij altied dronken is en aine dij aaltied wat te kloagen het. In elke femilie zitten der zulke types.”
Mien auto is een cover van Het dorp van Wim Sonneveld. “Ik docht: ik goa ains wat anders proberen. Ik zat net in n periode woar wie zulf gain auto hadden. De auto doarveur, dij harren wie al n beetje ňfreden. Doar was nait veul van over. Dus dat was veur mie heul herkenboar om doar over te schrieven. Dat laidje zol mien twijde single worden. Mor toun warren der měnsen dij zeden: “Doar ken je wel gedonder mit kriegen, want Wim Sonneveld door mot je nait aankomen. Ik mogt n moal optreden bij Café Martini en toun heb ik hom toch even laif doan doar. Doar kwammen meer as viefteg reacties op. Der warren inderdaad n paar měnsen dij zeden: ‘Dat is heiligschennis. Doar mot je nait aankomen. Dat is Hollands cultuurgoed.’ Ik docht: om dat soort dingen veur te wezen, bring ik hom nait uut as single mor ik von t wel leuk om hom op t album te zetten.”
Moar dat moakt mie echt niks uut is een cover van een Ierse countrysong. “De doame dij dit laidje moakt het hait Lisa McHugh en de titel van dat laidje was Hilbilly Girl. t Zit n beetje tegen de blue grass aan. t Is wat snellere dansmeziek Ik heb dat laidje der specioal biehoald omdat ik ook wat snellere nummers hebben wol. As ik dit laidje zing, heb ik t aaltied over discriminoatie op grond van gewicht. Ik ken nog op de baanke zitten zunder der deurhěn te zakken.”
In Bamibal doet Beverwijk, in de cover van Divorce van Tammy Wynnette, er nog een schepje bovenop met obesitas. “Monica West dij het hom as Scheiding uutbrocht in het Nederlands in de joaren tachteg. Zai het doar n heule grode hit mit had. Meer in het piratencircuit en ‘Op volle toeren’. Zai het heur versie zongen bie de prezentoatsie en ik heb mien laidje achterwege loaten. k Heb de cd mitnomen en ze het hom ook heurd. Ze von hom hail leuk.” Anita is een lied over een dramatisch verlopen dansles op het nummer Nikita van Elton John. “k Heb mie ooit ains overhoalen loaten daanzen te goan. Mor ik haar noa zeuven lezzen nog nait deur welke vout t eerst mos. Mit links begunnen of mit rechts? Noa t draaien was ik de heule oriëntoatsie kwiet en wos ik nait woar ik hin mos. Dus t was ain groot slagveld. Noa n poar weke heb ik toch mor besloten thuus te blieven.”
Uit de titel Veur ik van de kruk af val blijkt wel dat het over dronkenschap gaat. “t Is n cover van Help me make it through the night. Dat is schreven deur Kris Kristofferson. Ik duurf best te vertellen dat ik n moal zo doen was dat ik docht: Woar blift de taxi nou? In t Engels is der ook n parodie opmoakt met n vergeliekboare strekking en den hait het Help me make it through the yard.”
“Roar is n nummer van Waylon Jennings. Dat haitte Wrong.“ In het lied passeren onder meer vegetariërs en travestieten. “Der warren měnsen dij zeden: ‘Kist dat wel moaken zo’n laidje?’ Mor in 2019 mot dat toch kennen. t Is nait om de gek aan te steken mit dij měnsen. t Is gewoon n observatie.”
“k Heurde n keer de Nederlandse versie Yesterday van Jan Rot. Dij moakt ook overal parodieën op en van dit laidje haar hai Spiegelei moakt. k Was der n beetje mit aan t stoeien. Ik von t ook wel leuk om wat van de Beatles te doun en Yesterday, Westerlee dat was natuurlek n inkoppertje.”
Schoonmoeders zijn niet alleen geliefde onderwerpen voor moppen blijkt in Schoonmoe. “Měnsen zeden: ‘Dat is n cliché.’ Mor aan de aander kaant k heb zulf ook de ervoaren mit schoonmoekes. Mien schoonmoe haar t laidje heurd en zee: ‘t Is mooi zongen. t Is n prachteg nummer mor ik vind t n grovve beledeging’ en ze is zo de deur uutlopen. Mor loater was ze t weer vergeten. John Haze het dij band moakt veur Johan Raspe. Dij wol der n laidje opzetten mor dij het der op n gegeven moment vanaf zain want dij kon nait zo goud meer zingen deur zien persoonleke situoatie. Toun zee John Haze: ‘Kist doe wat mit dij band? Dij ligt hier en gainaine dut der wat mit. k Heb der veul tied en energie in stoken.’ Ik zee: ‘k zal ens kieken of ik wat moaken kin.’ Toun haar k dat laidje moakt van Schoonmoe. Ik luit hom heuren en John Haze dij was der totoal nait over te spreken. Hai zee: ‘n Droak van nummer, ik vind t hailemoal niks.’ t Was n heul romantisch laidje van drij breurs, de Nilsen Brothers, Mein Schatz.”
Met Mien noam is Gré is het voor Beverwijk allemaal begonnen. In de bijbehorende clip speelt Fokko Kramer de rol van de vader. “Hai is hail arg betrokken bie de Grunneger artiesten. Of ze nou Grunnegstoaleg of Nederlandstoaleg zingen. Hai is der aaltied. Hai kent ook elk en aine. Hai is overal bie. t Nummer is letterlek overnomen van t Engels. t Is gewoon n vertoaling. Dat lukt nait mit alle laidjes mor mit dit laidje lukte dat.”
De Schot is het enige lied op de cd met een vrolijke inhoud. De hoofdpersoon vindt na het uitslapen van zijn roes een cadeautje onder zijn kilt. “t Is in de joaren zeuventeg opnomen als The Scotsman deur Bryan Bowers. Hai zong het ook allain, zunder muziek. t Is n beetje n mop dij verteld wordt.”
Beverwijk heeft alweer nieuwe liedjes en een nieuwe clip “Van mien single Ik sloa mien spiekers nog krom op karton. Dij stoat nait op t album. Dij komt ook weer op YouTube. Dat is n Grunnegstoalege cover van Lucille van Kenny Rogers. Dij is al bie Café Martini west. En veur de rest is t ofwachten woar e terechte komt. k Bin druk bezeg mit deursturen. Alle radiostations aanschrieven. k Heb gain plugger. Dus ik dou dat almoal zulf. k Mot der dus veul meer tied in steken as n ander. Mor och ja, dat is ook leuk waark. k Heb alweer vaar nije laidjes opnomen mor ik wait nog nait of ze aalmoal op t album kommen. Ik bin aan t selecteren. Wat ik der op hebben wil.”
naar René Beverwijk