22 september 2008 |
Leeuwarder Courant op het web |
Friese vertolkers ’ferneare’ Leonard Cohen
Een muzikaal leider die de grote meester hoogstens verdraagt, zangeressen die slechts één nummer van hem kennen, de liefde voor Cohen zit bij de meeste deelnemers niet diep. En toch hebben twaalf Friese artiesten gisteren en vandaag hard gewerkt aan een Friestalig eerbetoon aan Leonard Cohen.
Door Sietse de Vries
BOER – Waar drie jaar geleden de paarden van Piet Lootsma – ongewild wereldberoemd na het paardendrama van het Noorderleech – nog liepen, stonden de afgelopen dagen muzikaal leider Peter van der Zwaag, zijn band en afwisselend artiesten als Roel Slofstra, Piter Wilkens en Nynke Laverman tussen de strobalen te spelen en te zingen.
Het idee om de cd en dvd met Friese Cohen-liedjes juist de in voormalige boerderij van Lootsma in Boer op te nemen was afkomstig van de bedenker van het project, Bart Kingma. De boerderij is sinds drie jaar het eigendom van de familie Beekman.
,,Ien fan ’e ferskes fan Cohen, ’The Partisan’, giet oer in partisaan op ’e flecht dy’t űnderdűkt op in pleats. Dy sfear fan iensum en allinne tsjin de maatskippij, dat heart by Cohen, en dat fynst nearne sa sterk as op dizze âlde pleats tusken it stof, it hea en it spinreach. Yn de studio fan Omrop Fryslân of de pleats fan Nijpels moast foar soks net węze.’’ Bart Kingma, in het dagelijks leven regisseur bij Omrop Fryslân, is al jaren een fan van de Canadese singer-songwriter met zijn diepe, melancholische stem. Onbewust had hij zich al dikwijls afgevraagd hoe Cohen in het Fries zou klinken, tot hij een poos geleden pen en papier pakte om ’Hallelujah’ – een van Cohen’s bekendste liedjes – te vertalen. Hij was zo verrukt van het resultaat dat hij er meteen nog een aantal vertaalde.
Audiotechnicus Harry Zwerver kwam op het idee een verzamel-cd te maken. Na veel wikken en wegen kwamen ze uit op twaalf artiesten: Marius de Boer, Robbie van Wieren, Elske DeWall, Gerbrich van Dekken, Nynke Laverman, Auke Busman, Sido Martens, Piter Wilkens, Gurbe Douwstra, Roel Slofstra, Jaap Louwes en Gerrit Breteler.
Qua leeftijd en muzikale stijl een bont gezelschap en dat was precies wat Kingma en Zwerver voor ogen stond.
Wat Kingma het meest in Cohen aanspreekt is het dichterlijke. ,,Hy skriuwt net samar ferhaaltsjes, it binne mear ympresjonistyske sketsen yn in hiele byldzjende taal, fol bibelske en mytologyske ferwizingen. De iene kear mienst datst it sjochst en it begrypst, de oare kear sjochst der hiel wat oars yn. It giet altyd oer de syktocht yn it libben, oer alles wat it libben űnfolslein en krekt dęrtroch sa boeiend makket.’’
Arrangeur en pianist Peter van der Zwaag zegt nooit een fan van Cohen te zijn geweest. ,,Ik fernear him. Hy is my te depressyf en hy sjongt op in manier dęr’st noch depressiver fan wurdst. Muzikaal is it in rotsoaitsje. Hearst oan guon nűmers dat bepaalde ynstruminten letter tafoegd binne, in ferbân is der net. Yn dy tiid koe dat.’’ Maar in de kern schreef Cohen volgens Van der Zwaag prachtige muziek. ,,As ik de kâns krij om dęr op myn manier wat moais fan te meitsjen, doch ik dat graach. De artysten dy’t hjir oan meidogge binne goed, dy hawwe ek ast it lanlik besjochst kwaliteit.’’
Een van die artiesten is de 23-jarige Elske DeWall. ’Hallelujah’ was het enige liedje dat ze van Cohen kende. ,,It is gjin muzyk dy’t ik sels keapje soe. Mar it like my in moaie útdaging, ik sjong oars noait yn it Frysk.’’
Ze vond ’Dance my to the end of love’, dat zij vertolkt, nogal saai en heeft samen met de band van Peter van der Zwaag geprobeerd het liedje extra leven in te blazen. Hetzelfde geldt voor Robbie van Wieren, ook al geen fan. Hij vindt Cohen hoogstens ,,ynteressant’’.
Zijn versie van ’First wy taken Manhatten’ neigt meer naar de rockversie van Joe Cocker dan naar de oorspronkelijke uitvoering. ,,Mar dat is ek it moaie fan dit projekt. Ik doch it op myn manier, Piter Wilkens makket der in echte Piter-Cohen fan, Marius de Boer in Marius-Cohen.’’
Omrop Fryslân zendt rond de kerst een programma uit over de opnamen, de cd-dvd komt rond dezelfde tijd uit.