9 november 2012 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Broeder Dieleman presenteert album met opmerkelijke nieuwe folk
Americana in 'n Zeeuws jasje
door René de Dreu
Volksmuziek die teruggrijpt op van generatie op generatie overgedragen verhalen, vastgelegd in liedjes die samen een kroniek vormen van een land en de mensen die er leven. Zeeland kent die traditie niet of nauwelijks. Tonnie Dieleman lijkt daarin als de troubadour Broeder Dieleman op zijn album Alles is IJdelheid verandering in te willen brengen.
Met een thematiek die handelt over geboorte, dood en het kwaad dat boven de polder zweeft, levert hij als eerste een huiveringwekkend mooie bijdrage. In negen nummers schetst hij een beeld van de voortploeterende mens die zoekt naar warmte en troost. Water, dijken, vogels, de Schelde en donderpreken zijn daarbij de decorstukken.
Met een licht Zeeuws-Vlaams accent en subtiele arrangementen die gitaar, banjo en stem omlijsten, krijgt ieder nummer een sfeer die nostalgie en weemoed ademt. Een debuut dat nu al - nog voor de officiële release op 23 november - tot ver buiten de provinciegrenzen als opmerkelijk te boek staat.
Tonnie Dieleman (Axel, 1976), in het dagelijks leven coördinator en programmeur in popodium De Spot in Middelburg, schreef de liedjes in acht jaar bij elkaar. „Ze zijn langzaam ontstaan. Ik gaf ze de tijd zo te groeien tot ze heel dicht bij mij lagen. Uiteindelijk zijn het mijn ervaringen en mijn kijk op de dingen, maar ze mochten juist niet dat erg persoonlijke hebben of louter geschiedschrijving zijn.”
„Met symboliek, verwijzingen naar de Bijbel en het landschap en de taal krijgt de muziek een sfeer en karakter die het algemener maakt, herkenbaar misschien. Geen antwoord op de vraag waarom iemand houdt van het land waar hij vandaan komt, eerder het zoeken naar verbondenheid die er kan zijn.„
Een gereformeerde opvoeding blijkt veel sporen te hebben nagelaten. Gebeurtenissen, zoals de dood van zijn moeder, de geboorte van zijn dochter en vragen over het leven krijgen allemaal de donkere kleur van bijbelse vertellingen. Genade, glorie, het getal 'zeven' en het in koor gezongen `Laat ons niet alleen' aan het eind van O.L.V. van de Polder verraden een gewortelde liefde van Dieleman voor de taal van de Bijbel.
„Dat is na het loslaten van het geloof en de wekelijkse gang naar de kerk altijd gebleven. Het boek is ook een bron van inspiratie, kijk naar Dylan met zijn Slow Train Coming of de hele traditie van gospelsongs. Het is een kwestie van interpreteren en de symboliek gebruiken. Alles is IJdelheid uit Prediker is dan een mooie titel, omdat het relativeert.”
Gospel en authentieke (Amerikaanse) folk vormen de pijlers waarop de muziek van Broeder Dieleman rust. „De interesse in folk is er altijd al geweest. Alhoewel pop en rock thuis niet was te horen, mocht bijvoorbeeld John Denver en Harry Belafonte weer wel. Veel singer-songwriters weten dat genre met nieuwe invalshoeken te benaderen. De basis blijven de klassiekers, maar je kunt die muziek naar het heden transponeren.”
„Mijn muziek heb ik naar verschillende muzikanten die ik bewonder, zoals Peter Broderick en Ben Weaver, gestuurd. Ze verstaan de teksten niet, maar waren enthousiast over de arrangementen en de sfeer die de muziek oproept. Dat gaf wat extra vertrouwen om ermee naar buiten te treden.”
Met minimale toevoegingen van orgel, klokkenspel, pauken en geluidseffecten valt Alles is IJdelheid in de categorie opmerkelijke nieuwe folk.
Americana in een Zeeuws jasje alsof de Amerikaanse folklorist en musicoloog Alan Lomax hier zijn veldopnamen heeft gemaakt en stiekem aan Broeder Dieleman heeft doorgegeven.
