24 mei 2012 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Torentid als Zeeuwse
Folsom Prison Blues
door René Hoonhorst
Sven Cruson (37) is al heel wat jaren weg uit Bresjies. Maar hij blijft ‘al zijn leven’ een echte Bressiaander. Dat zijn geen loze woorden, Cruson laat het ook horen.
Na actief te zijn geweest in de hiphopformatie Stormtroepers, introduceerde Cruson als Swensee vishop, op muziek van bekende rapnummers gezette teksten in West-Zeeuws-Vlaams dialect. Johnny O.K. volgde Swensee op met ‘nummers uit de R&B in het Bressisch’. Sinds enige tijd heeft Sven een nieuw alter ego: Johnny Contant, de West-Zeeuws-Vlaamse pendant van Johnny Cash.
Contant bracht onlangs zijn eerste cd met ‘Zjiwse Kuntrie Muzik’ uit: De Zwarte Ruiter.
De titel is ontleend aan een film van Wim Verstappen over een Zeeuws-Vlaamse smokkelaar. „Geen Bressiaander, maar wel een soort outlaw. En die zocht ik om de sfeer van de liedjes te duiden”, legt Cruson uit.
Want Johnny zingt wel ‘kuntrie’ maar heeft het niet op zoetsappige, melodramatische liedjes over eeuwigdurende liefde en het idyllische plattelandsleven. Contant voelt ‘zich meer verwant met outlaws, bandieten die door eigen schuld of een niet te vermijden noodlot - in problemen (aan de drank of in de gevangenis) raken.
Het eerste liedje dat Cruson schreef was Torentíd. Geïnspireerd op de Folsom Prison Blues (‘I shot a man in Reno, just to watch him die’) van Johnny Cash beschrijft Contant hoe hij in de Middelburgse gevangenis Torentijd is beland (‘ik gaf d’r één een boutjie, die kèrel leef nie meer’). Het nummer Vees te laot is de Breskense vertaling van het andere Cash-nummer op de cd, I got stripes.
Ook hertaalde nummers van onder anderen Steve Earl, Kenny Rogers en The Highwaymen belichten de zelfkant van het wilde westen. Alf zwo jong, Apestoned & strontzat en Vader van ‘n hast (die ah Truus jit) laten toehoorders schateren om zaken die niet om te lachen zijn: heimwee en het verlaten van kind en/of vrouw. En dan is daar ook nog Raore Sjek, een nummer dat al een paar jaar in de Zeeuwse Top 40 van Omroep Zeeland bivakkeert. Contant legt uit: ”De cd is nog niet zo lang uit, maar ik ben al een tijdje bezig met nummers maken en uitproberen. Ik moest bijvoorbeeld eerst goed gitaar leren spelen en heb al tokkelend wat nummers bijelkaar gesprokkeld. Van Raore sjek circuleerde een filmpje op You Tube en nadat de omroep het ging draaien, is het steeds bekender geraakt.”
Op de cd staan volgens de hoes twaalf nummers. Maar na het laatste nummer blijft de plaat nog tien minuten doorlopen, alvorens er een dertiende lied te horen is. Contant wist niet of hij het titelloze nummer (Nog één keer) wel met goed fatsoen op een cd kon zetten. Lachend: „Het is niet geschikt voor oma's oren.”
De prachtige uitklaphoes biedt allochtonen van buiten de regio een spoedcursus West-Zeeuws-Vlaams. Johnny legt in een paar hoofdregels uit hoe klinkers in diverse woorden moeten worden uitgesproken, hoe uitgangen worden verbasterd en welke letters wanneer worden ingeslikt.
Ook is er een verklarend woordenlijstje, waaruit zelfs streekgenoten nog het een en ander kunnen leren. Het ‘boutjie’ uit Torentid is bijvoorbeeld gewoon, een klap (dan wel forse mep). De Zwarte Ruiter, die zijn weg naar veel fans al vond, is te bestellen via www.johnnycontant.nl. Het schijfje is ook bij veel platenzaken te vinden en - eventueel mét speciale whiskey - te koop bij slijterij de Vuurtoren.
Net als zijn voorgangers Swensee en Johnny O.K. heeft Johnny Contant geen ambities om als artiest fulltime 0p het podium te staan. Maar ‘af en toe eens in Zeeuws-Vlaanderen of aan de overkant spelen’, zou hij heel leuk. vinden. Op eerste pinksterdag is hij voor het eerst officieel in levende lijve in de regio. Hij treedt op tijdens het festival Ballade aan de Schelde aan ‘t Kopje van Kanada tussen de Dow-fabrieken en de sluizen.
