18 november 2008
Provinciale Zeeuwse Courant op het web
Was ik maar lekker thuus...
door Engel Reinhoudt
Het najaar is de oogsttijd als het om dialect gaat. Ingeluid door de dialectdag waren er weer veel activiteiten waarin het dialect de hoofdrol speelde. Je zou bijna geneigd zijn te denken dat het dialect aan een opmars bezig is. Eind oktober verscheen een boekje in het dialect van Yerseke met humoristische verhalen van Rachel van de Vrede: 't Kom aal hoed ee.
Hooglied in het Zeeuws ‘Waè a 't arte vol van is’ kreeg de Jan Bruijnsprijs uitgereikt, Jopie Minnaard die het boekje illustreerde ontving de Total Cultuurprijs van de gemeente Borsele, mede vanwege haar vertelkunst in dialect. ‘Zwieg stille’ was het geschenk van de Zeeuwse boekenweek. Het ontroerende boekje van Rinus Spruit is in het Nederlands geschreven, maar met de citaten in het Zeeuws.
AMBRAS bracht een dvd uit over zijn 25-jarig bestaan. Piet Brakman kwam in het nieuws met zijn nieuwe show en Maikel Harte kondigt weer zijn oudejaarsconference aan. Dan komt er eind december een landelijk dialectfestival in Heinkenszand en tenslotte, hoewel niet alles is genoemd, het tweede festival Zing Zeeuws dat afgelopen zaterdag plaats vond. Hier aandacht voor wat teksten die daar werden gebracht. Een lied mag je niet alleen beoordelen op de tekst.
Van veel liedjes zou weinig overblijven. De muziek en ook de presentatie spelen een grote rol. Terecht dat het festival dan ook twee categorieën kende: tekstschrijvers die alleen een tekst inleveren die dan door anderen wordt gebracht en mensen/bands die een compleet nummer voor het voetlicht brachten. De jury had het er weer moeilijk mee.
De Deurdouwers kwamen met een cynische tekst over het elders op vakantie gaan. Met als refrein: ‘Ja lekker op vakantie, gin vuultje an de lucht/ Voe een dag of tiene voe aoles op de vlucht /Je tente die is lek, en van 't eten an de schiete / Lekker op vakantie, ik kan d'r van geniete’.
Jan Zwemer vertaalde een Ierse ballade over een oude man die terugkijkt op zijn leven:
‘Ik zien je a kieke: wat riedt die man 'ier? / zo'n ouwen 'oor thuus bie 't biljart en bie 't bier / wan ei-je gin vrouwe, d'r is toch de soos / mè fletse-in de kouwe - dan is t'r wat loos’.
Jan Priem uit Ovezande dichtte: (...) ‘Vertrouw op je hezond verstand, wees zuunig op het Zeeuwse land, mie beide bênen op de hrond, hoed Zeeuws, hoed rond’.
Jan Lauret kwam met ‘Zêeland zeêverland’, een idee ontleend aan Willem Vermandere, maar een leuke tekst. ‘Jao, Zêeland is een klaogersland, soms een benepen zaogersland, een doômniesland, een kleuterland, een stamppot, sla mee spekjesland, een Schelde- en ontpolderland, een pontjes die nooit vaorenland, mao toch het bluuf ons eigen land: ons vaoder- en ons moederland’.
In nogal wat teksten is het ‘oost-west-thuis-bestgevoel’ overdreven sterk. Dialect roept dat kennelijk op, net als het de hang naar het oude versterkt. Maar pas op het, podium weet je of er een knipoog bij hoort. Bij Maarten Bruijnes is dat in elk geval wel zo. Bekend om zijn Mossellied, kwam hij zaterdag in Heinkenszand met ‘Zeêland, vakantieland’:
‘Op 't strand van Kusadasi zit Piet te zwête in 't zand / Mie een snotdoek op z'n voorhoôd en z'n neuze roôd verbrand / En 'ie dinkt bie z'n eige: De mènsen è glad geên verstand / Was ik maar lekker thuus in Brouwershaven’.
Reacties: cn.zeeuws@zeelandnet.nl of Werrilaan 21, 4453 CA 's-Heerenhoek.