7 augustus 2006 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Stikhewoon houdt van Zeeuws
door Edith Ramakers
WESTKAPELLE - In de muziektent zaterdag bij het Kasteel van Batavia in Westkapelle lijken alle berichten over een terugloop van het dialect op onwaarheid te berusten. De Zuid-Bevelandse tongval ontmoet de Walcherse, Zeeuws-Vlaamse en Brabantse 'en iedereen doet stikhewoon'. „Als ik in het Zuid-Bevelands zing, voel ik me het best", zegt Onno van de Linde, zanger en gitarist van de Bevelandse band, Stikhewoon.
Dialect Popfestival Westkapelle
Het is zaterdag een soort dialectendag in Westkapelle met stevige rockmuziek, teksten in streektalen van bands met bijzondere namen: Du Driefstang, Grysl, Dunder of Bennie Hek en de Houdoe's: Het Dialect Popfestival in een tent bij het Kasteel van Batavia trekt veel bezoekers die van de muziek zijn gaan houden, door bands als Normaal en Surrender.
„Goed voorbeeld doet volgen", zegt Jeanet Schipper, sologitariste en tekstschrijver van Stikhewoon. „Eigenlijk is Stikhewoon er door Kees (Wondergem, van Surrender) gekomen", zegt Onno. „Hij heeft ons niet gepusht om in het Zeeuws te zingen, maar hij is enthousiast en hij heeft ons muziek- en gitaarles gegeven", zegt hij. „Wij wilden zelf in het Zeeuws zingen. Ik vind Stikhewoon completer, door de Zeeuws teksten en de liedjes klinken beter." De rockmuziek van eigen bodem vertegenwoordigt een soort ons-kent-ons-gevoel.
Het Zeeuwse gevoel strekt verder dan de teksten op de T-shirts: De Republiek Zeeland, Hosternokke! of Kiek Uut, ier komme de Zeeuwen. „Door in het Zeeuws te zingen, krijg ik een vrij gevoel. Zeeland is vrijheid", vat Ernst-Jan Eversdijk, bassist van Stikhewoon samen.
Het Zeeuwse dialect is ook gewoon een mooie taal, zegt hij. „Net zoals ik het ook een mooi gezicht vind als ik een vrouw in Zeeuwse klederdracht zie lopen. Die kleren en de taal maken allemaal deel uit van de Zeeuwse cultuur en geschiedenis. Daar hou ik van." Deze week bracht onderzoeker Driessen van de Radboud Universiteit Nijmegen naar buiten dat dialecten en streektalen terrein verliezen in het hele land. De teruggang in Limburg, Friesland en Zeeland verloopt trager dan elders in het land. In Zeeland is in enkele jaren tijd het dialect teruggelopen van 33 naar 32 procent. „Aan ons zal het niet liggen. Wij willen dat het Zeeuws blijft voortbestaan", zegt Van de Linde. „Maar ik denk toch dat over drie, vier generaties het Zeeuws ver uitgestorven is.”
Gewoner
Bij Van de Linde thuis wordt Zuid-Bevelands gesproken. „Vroeger mochten we op school geen Zeeuws praten in de lessen, maar dat deden we toch. Nu is het veel gewoner om Hollands in en buiten de lessen te spreken", zegt hij. „En als het niet meer op school gebeurt, is het einde verhaal."
Tekstschrijver Jeanet Schipper heeft een 'kleine van twee jaar'. „We spreken nu alleen maar Nederlands met haar. Dat is de basis, maar daarna leren we. haar Zeeuws spreken en brengen we haar Zeeuwse uitdrukkingen en begrippen bij."
Ernst-Jan Everdijks' moeder is een van de fans van Stikhewoon, die zaterdag in Westkapelle waren. „Ze hadden voor mij ook voor Hollandse teksten mogen kiezen, maar door het Zeeuws wordt Stikhewoon wel leuker", zegt ze. „Vroeger, toen de kinderen klein waren, sprak ik Nederlands. Maar mijn kinderen zeiden op een gegeven moment: ma, doe normaal."
Normaal bleef het. Ook voor Jan Montenarie, gitarist van Stikhewoon. „Maar ik spreek Zeeuws niet dagelijks. Mijn kinderen, tussen de 10 en 15 jaar, spreken een vreemd mengseltje van Zeeuws en Nederlands. Ze maken een nieuwe taal. Ze zeggen altijd dat taal leeft, dus misschien verdwijnt het Zeeuwse oude dialect, maar ontstaat er een nieuwe, eigentijdse taal."
