16 mei 2006
Provinciale Zeeuwse Courant op het web
Komt 'r veej passie uut de klei
Er wordt beweerd dat in de Zeeuwse dialecten veel humor verborgen zit. Ik denk eigenlijk dat in het Zeeuws niet meer of minder humor zit dan in andere dialecten of talen, maar dat het ligt aan degenen die zich in woord en geschrift van dialect bedienen. Een feit is dat veel geschreven en gezongen Zeeuws een humoristisch karakter heeft. Hoe dat komt? Misschien wel om dat veel schrijvers beginnen met een stukje te schrijven voor een feestelijke bijeenkomst.
Zo ook Bennie Hek (pseudoniem voor Edy van Driel), een van de jongste loten aan de muzikale, Zeeuwse stamboom. Bennie Hek komt uit Terneuzen waar hij zijn eerste stappen zette op het muzikale pad als slagwerker. Hij zong zich in de kijker op een carnavalsavond in Hulst. Populair werd zijn Ut Grôôte Schemerlampenlied.
Tijdens de voorbereiding van een studentenfeest kreeg het zingen in dialect een vervolg in de vorm van een heuse cd met vijf nummers van Bennie Hek met de Brabantse rockgroep De Houdoe's, waarmee ook de Zee-bra-(Zeeland-Brabant) rock was geboren. Geestige teksten en pittige muziek, soms geleend van bekende nummers, zoals bijvoorbeeld Een hast die a Truus eêt op de melodie van A boy named Sue.
Joa, m'n voader liep weh en ik was drie
en die liet nie veej achter voor m'n moederen mie
Mee and're woord'n: Die kwam nie meer thuus
Moa da was nohhut erhste niet,
want weetje wattie deej, da stuk verdriet?
Was voo dat-ie hing, noemde die me Truus
(Joa, eerluk woar)
Die docht zeker dattie leutih was,
moar ik wier d'n pispoal van de klas
En moest m'n noam hoan droahen as m'n Kruus
As un meiske lachte dan wier ik rood,
as un jongen lacht'n dan sloehik 'm dood
Ja, ut leev'n is ard voor un bast mee un noam as Truus
Ja, ik hroeidun op voo Halh en Rad,
'k Wier sterk, hesleep'n en eel blad
En zwierf van durp noa durp uut pure schoamt'
Moar ik oai bie me moeders hraf hezwoor'n;
daddik dien klootzak zou vermoor'n
Die m'n aai hetekend mee dien noam...
(…)
En die zei: Vintjun, de wereld zit vol venien
en ajje 't wil moa-ken moejje 'n arde zien
En ik was dur nie om je bie te staone
en doarom ènk je Truus henoemd
En 't è bewerkt, ee! Wè verdoemd!
Jie za nie zo makkeluk noa de kloot'n hoan
Ja doaroaitieme. Die a bewoon heliek!!!
(...)
En wattur toen gebeurd'n: moa, moa, moa,
die noemde me 'Zeune' en ik zei 'Poa!'
En dolhullukug hinge me noar uus.
Ennank zelf ooit een zeune krieg
Dan bluuf ik bie 'm stoan, oan z'n wieg en dan noem ik 'm...
Inmiddels allang afgestudeerd, werkt Bennie Hek in Utrecht, maar De Houdoe's hebben een sterke band en wekelijks wordt in 's-Hertogenbosch geoefend. Het repertoire breidt zich langzamerhand uit en dat moet leiden tot een nieuwe cd met, naast wat Nederlandse teksten, nummers in het 'Ulsters. Bijvoorbeeld De Zeeuwse Tango waarin de passie van ene Jo de Putter voor de tango wordt bezongen. Het is misschien wel de eerste, echte tango van Zeeuwse bodem. Eind van het jaar moet de cd gereed zijn.
(…)
Dans je mee mie de Zeeuwse Tango?
Of durf je da nie oan, Co?
Ik ben in dans'n nie zo'n kei,
moar net als suukerpeej en prei
Komt 'r veej passie uut de klei
(…)
Het dialect van Bennie Hek blijkt een smeulend vuur te zijn geweest dat pas de laatste jaren aan het oplaaien is. Thuis deden zijn ouders hun best om hun zoon 'netjes' te leren praten.
„Op de middelbare schole bin 'k platter gaon praoten, ben 'k 'r meer mee besmet geraakt. Toen 'k weg gieng uut Terneuzen om te studeren in Tilburg was het eigenlijk zo dat ik meteen vijandig idee naar de Brabanders en Limburgers keek met hun zachte g en dan 'van wulder mao verwachten da m'n 'Ollands zou'en praten."
Dat dus niet. „Je moe nie verloochenen waor je vandaon komt. Zeeuws-Vlaams is de taole waor ik me graag creatief in uutdruk."
Dat gaat hem inderdaad goed af. Praats voor twee. Hij schreef er zelfs een autobiografisch nummer over.
Die wier ooit heboor'n, da's al eel lang helee
Die liet nie veej óorn, Heen ach en heen wee
Z'n moeder die docht: 'Doa mankeer vast iets oan'
Die is toen a hauw noa de dokter hehoan
(…)
Engel Reinhoudt
Bennie Hek en De Houdoe's: ou z'in de haten! Op 3 juni treden ze op in de feesttent in Graauw. Wie niet kan wachten: www.benniehek.nl