5 oktober 2004 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Tied om de geite wee 's te verpinne
Daè kom een tente op 't durp, een eêle groaten. In 's-Heerenhoek weten ze dan genoeg. Een tent betekent feest en in dit geval het oktoberfeest op 8 en 9 oktober georganiseerd door carnavalsvereniging De Koenkelpot. Het is de inleiding op het 44-jarig bestaan van de vereniging, dat officieel begint op 11 november, de elfde van de elfde. In de carnavalscultuur speelt het getal elf als zottengetal een hoofdrol en is een 44-jarig bestaan een belangrijke gebeurtenis.
Carnaval is een volksfeest en de taal van het volk is (of is het was?) dialect. Vandaar dat in allerlei carnavalsuitingen dialect wordt gebruikt. Zo ook bij De Koekelpot, die ter gelegenheid van haar jubileum een cd uitbrengt met tien feestelijke nummers. Voorzover ze tekst hebben, zijn ze - op één na -, in dialect geschreven. En een cd in dialect is een niet alledaags gebeuren. De cd heet Bal in de Zak, verwijzend naar het nummer met die titel en tegelijk aanduidend dat het in de Zak van Zuid-Beveland feest is. De dubbelzinnigheid hoort erbij. Het is een nummer van feestband De Deurdouwers en het lied vertelt over een fietstocht door de Zak langs bekende plekjes en cafés.
Me bin's mirregs vrie, op de fiets een eindje karre
Me bin wè sportief, mè liefst nie te varre
Deur Knap'of, lekker in't zuchje
Rie me deur, me bin zôô bie 't Kuchje
Refrein:
Bal in de zak, bal in de zak
De pannen van 't dek en het stof uut de spinne
Bal in de Zak, bal in de Zak
't is tied a me de geite wee's verpinne.
Wee op de fiets, je sliengert een bitje
Toch knap je wee op en je rie deur naè 't Plitje
A gauw bin je elder mee die wind in je smoel
Me rieë naè Goes; mae wè deur de Poel
(…)
An 't ende van de mirreg, gauw vrom naèr uus
De wind in je rik, dan bin me gauw thuus
Naè de nieuwe boulevard, die is t'r mae pas
A 'k dienke an de bierdulve geef ik meêr gas
Veilig an'ekomme è me weinig geduld
Eêst mae 's even 't vocht an' evuld
Iedereên ier gae glad uut z'n dak
Dan ka je wè raaie: 't is bal in de Zak.
Knap'of is een gehucht tussen Lewedorp en 's-Heerenhoek, 't Kuchje was de naam van een cafetaria in Lewedorp, dat nu 't Kraaijehoekje heet en met 't Plitje wordt een hofstee aangeduid vlakbij vliegveld Midden-Zeeland. Met 'boulevard' wordt de vernieuwde dorpskom bedoeld, die ten tijde van het carnaval omgedoopt wordt tot 'bierdulve'. De geite verpinne staat voor het verzetten van de zinnen. Het stof uut de spinne is 'alles uit de kast'.
Van De Deurdouwers staan nog twee andere nummers op de cd. Drie nummers worden verzorgd door blaaskapel De Koenkelpot. Het is aanstekelijke muziek, waar het enthousiasme en het plezier in doorklinkt. Zelf zong ik twee nummers voor Bal in de Zak, waarvan een bestaand lied ('Hé Jan, maekt de kachel mae 's an') en een nieuw met als titel 4 het leven.
Ook de unieke groep De Witkammetjes, bestaande uit vijf broers, ontbreekt niet op de cd. Van hen zijn twee nummers opgenomen. Typische 'Witkamhumor' in beide liedjes. Het ene imiteert dorpsroddel, waarin het gaat van kwaad tot erger: 'Ken je het verhaal van Pier Petoet, die kreeg een aemer op z'n voet...' De buurvrouw meent dat hij van de trap is gevallen en 'mie een poat as een olifant lopt'. De volgende vertelt dat Pier 'onder een olifant kwam en glad verlamd is'. Het refrein: 'Misschien, misschien, misschien is 't wè gin waer, me zû wè zie, 't is aol mae praot van joe en mien.'
In het andere nummer wordt de draak gestoken met Zeeuwse producten, zoals 'vlegelbroad, bessewièn, jam van beiers (a je 't zure wigdienkt, dan ou je 't zoete over)' Het slot:
En noe gae me dan voe oans zelf begunne
Wan rieke worre dat mô me toch ok kunne
Schaepekeutelolie brienge m'op de mart
't Is nog wè nie goed, mae het lopt a lekker ard
Ei j't in je rik of in je kop of kont
Neemt het dan mae in of striekt het er mae rond
Soms wilt het wè elpe, mae meêstal elpt het nie
Mae je mô mae dienke: je elpt oans d'r aoltied bie.
Engel Reinhoudt
De cd Bal in de Zak wordt vrijdag om 20.30 uur gepresenteerd in een tent bij de kerk in 's-Heerenhoek.