22 april 2003 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Ik vroeg an 'm:
Bietnakknaai?
Je mag het uitspreken zoals je wilt: in het Engels met een k, in het Nederlands met een g of in het Zeeuws met een h. Grysl is de naam van de band die onlangs een cd heeft uitgebracht met daarop enkele nummers in Zeeuws dialect.
Grysl is een vijfmansformatie die in verschillende samenstellingen al bestaat vanaf 1998. De voorliefde voor literatuur en cabaret van Paul Jongejan en Hennie Lamper zetten de groep op het spoor van het Nederlands en Zeeuws. Hennie Lamper daarover: „Me voelden gin binding mî mie het Engels. 't Kom nie over. Ik voele a Zeêuws dichter bie de werkelijkheid staèt." Paul: „Het is directer, j' oef nie te vertalen."
De groep vindt dat het consequenties heeft voor de muziek. Die komt in dienst te staan van de tekst. Pauls ultieme wens is dan ook uit te komen bij wat het cabaret altijd al deed: een verhaaltje met een liedje erbij. Ze zijn dan ook bereid om desgewenst akoestisch te spelen, maar toch blijft het accent op rockmuziek liggen. „Noem het maar cabarock.", zeggen ze. Het aantal Zeeuwse nummers is nu nog beperkt en op hun onlangs uitgebrachte cd De stad slaapt nooit staan er twee. Maar voor op het podium hebben ze er al heel wat meer en ze denken dat er zeker nog veel Zeeuwse nummers bij zullen komen. Het openingsnummer van de cd, 'M'n Zeêuwse land', mag wel een soort belijdenis heten.
Zeeuwse luchten mie wolken en een vlamme in t Sloegebied.'
Deur'n tunnel ni d' overkant.
Straks kriegen we 'n prachtig uutzicht op 'n container terminal.
Na... wat een aanwinst voe 't Zeeuwse land!
D'r is een plekke wir aa'k mô wezen, d'r is een plekke wir aa'k mô zien.
Dî pas kom ik tot leven.
'k Bin onderweg nî m'n Zeeuwse land.
D'r a ik vandaèn kom, uut die vette Zeeuwse klei.
De groep heeft zeker gevoel voor humor. Schreef ik de vorige keer over uitdrukkingen die de eigenheid en eigenaardigheid van een taal symboliseren, Grysl maakt er royaal gebruik van. Want hoe heet het derde nummer van de cd? 'Bietnakknaai?' Het betekent: bijt hij als ik hem aai?
Ik ou stikvee van beêsten,
maè alleêne op m'n bord.
Want m'n hrost'n angst is,
da'k ooit op'evrete wor.
Overlessen op de mart,
di liep 'n 'ele hrôôot'n 'ond.
En ie keek mie van die ôôhen,
't was of 'n me verslond.
Dus vroeg ik an z'n baèsje: Bietnakknaai?
…
'k Zitte kins in Ter Valcke,
m'n angst'n bin verbie,
'k è m'n kleinzeune op versiete
en ie kiekt benauwd nî mien.
Dan vraegt'n an de zuster:
Bietnakknaai, dienkjedattnbiet?
Bij het nummer 'Zedanstenmienaar' dat op de webzaete (prachtige vertaling van website) van Grysl te vinden is, schrijft Hennie Lamper (die het nummer van de Beatles vertaalde), dat 'we de Beatles niet kunnen overtreffen, maar die hebben weer nooit in 't Zeeuws gezongen...'
O, ze danst'n eêl de nacht
en ze wier ok thuus'ebrocht.
'k Stoeng voe d'r raem,
mè de luukjes bleven dicht.
Zie wou wè graag,
mae 'k kon nie dansen.
Dus zedanstenmienaar, zedanstenmiennaar.
Het aaneen schrijven van woorden heeft op de lezer het effect dat hij in eerste instantie denkt met een wel zeer vreemde taal te maken te hebben. Neem nou 'hinmensoutervaaj', dat staat voor 'geen mens houdt ervan je'. En bij het lied 'Zwerver' schrijft Lamper dat hij weet waarom mensen uit vissen gaan: hinhezeuranjekop.
Engel Reinhoudt
Meer informatie:
www.kattendijke.info/grysl.
