TIJDSCHRIFT
VOOR FOLK EN
WERELDMUZIEK
nummer 83, oktober / november 2002 |
NEWfolkSOUNDS op het web |
STREEKTAALMUZIEK
Welke muzikanten er met Lammert van der Velde van Mannemoed meespelen, is iedere keer een verrassing. Op de nieuwe cd Stimmingen (Après Midi, F 9075 / Marista) wordt de zanger-gitarist en mondharmonicaspeler alweer bijgestaan door een stel goede muzikanten. Slechts slagwerker Koos van der Velde blijkt alle muzikale decorwisselingen te hebben doorstaan. Lammert van der Velde heeft zijn zelf geschreven Friestalige songs, samen met die muzikanten, mooi ingepakt. Peter Arends op accordeon bepaalt met zijn uitstekende spel vooral de sfeer; zowel in de ingetogen als in de up tempo nummers. Peter Althuis is op contrabas goed, maar soms net iets te nadrukkelijk aanwezig. Rinnie Akkerman zorgt voor de variatie in het getokkelde snarenspel. Steeds vaker duikt bij folkproducties een cello op. Hier wordt echter door Hans Roelofsen, af en toe voor diepgaande stemmingen, een bas gestreken. En Simone Aarnink kleurt op enkele nummers de teksten in met haar viool. Zo ontstond veel fraaie liederen die ook voor niet-Friezen toegankelijk zijn gemaakt omdat de Friese teksten in het Nederlands vertaald, zijn afgedrukt. Lammert's vorige cd heette Feroaring (verandering). Maar juist deze keer blijkt de veelzijdige Fries muzikaal een stuk volwassener te klinken; ook al is hij de dertig reeds lang gepasseerd. De vraag blijft dus of zijn muzikaliteit nòg verder zal rijpen.
Dat de Groningse band Kangeroe Plof een waardig opvolger van het (nog steeds niet echt) gestopte duo Pé Daalemmer en Rooie Rinus is, blijkt uit het eerste nummer van hun eerste echte cd In toeze (AE Audio Producties, AE 0203.12). De onvermijdelijke spooktrack staat hier aan het begin en vormt de opmaat voor veel humor en verkeerde benen. Toch komt ook de serieuze kant van het leven aan bod in nummers als Baang en Blaauwe stad. Zo hait, op muziek van het bekende Rawhide, is het enige nummer waarvoor de band leentjebuur speelde. De rest is eigen werk. Het instrumentgebruik is goed en creatief en er wordt geen doorsnee muziek gemaakt. Soms klinken ritme's uit verre streken. De voorkeur voor Australië blijkt duidelijk (zelfs op de hoes). Dus ook de didgeridoo wordt stevig aangeblazen. Muzikaal steekt alles goed in elkaar en toch is niet alles gelikt. Sommige (oude) nummers klinken nog wat wijfelend. Maar goede dingen moeten groeien. En daar heb ik bij deze Oost-Groninger band wel vertrouwen in.
Stad komt - zoals de naam al zegt - uit de stad (Groningen). Het oorspronkelijke duo Fiebo Scholtens en Robert de Keijser groeide uit tot een negenmansformatie. En toen was een cd de volgende stap. Dat werd Doarom zing ik (eigen uitgave). Bij veel streektaalbands en -artiesten staat de taal centraal. Bij Stad is het dialect echter niet het doel maar een middel. Het Gronings is hier en daar moeilijk te volgen (ook voor Groningers). De teksten ontbreken bij de cd maar kunnen wel op de website worden bekeken (www.stad-muziek.nl). Maar de cd is vooral voor mensen die van muziek houden. Die muziek is verre van middle-of-the-road. Diverse stijlen worden gewaagd gemengd. Dat betekent wel dat de volumeregelaar zich binnen handbereik moet bevinden omdat de geluidsniveau's nogal verschillen. En dan wordt het duidelijk: Stad verdient eigenlijk een echte studio èn meer bekendheid.
Cor Swanenberg is één van de motoren binnen het Brabantse dialectcircuit. Hij werd dit jaar zestig. Samen met andere artiesten maakte hij daarom een verjaardags-cd: Gesneeje Koek (Visco Productions, CD 1834 JV / Pink). De schijf bevat acht conferences van de productieve Brabantse dialectschrijver en -zanger. Daar tussendoor klinken liedjes van andere artiesten. Linnegoewd bezingt - op een vrolijk ritme - de lokale omroep; Van Ons Ènd zingt schuchter over het Brabantse volksgevoel; D'n Broelie laat - op de wijs van Wild Rover - de Brabantse taalverruwing horen, Annelieke Merx bezingt Brabant, in een fraai arrangement met fluit en cello. Daarnaast laat ze nog twee andere liedjes horen en Jo van Heeswijk - accordeonist en vaste muzikale partner van Swanenberg - weet van het afscheidslied op de cd een echt levenslied te maken. Deze elfde schijf in de serie Brabants op z'n best, ademt zo vooral die typisch gemoedelijke Brabantse sfeer uit.
De meest actieve regio op dialectmuziekgebied is nog steeds Limburg. Ook kinderkoren zetten daarbij hun schreden op het glibberige pad van de cd-producties. De Don Bosco School uit Stein, wist met De touvenaers (MaBi Recordings, 2002.01) de Harry Potter-hype gewiekst met het carnaval te combineren. Maar op deze single blijken zich ook leerkrachten uit te leven.
De Henny Lubbers Selection is een Limburgs kwartet dat op de mini-cd Maedjes zeen wie engelkes (MaBi Recordings, 2002.02) lieflijk klinkende liedjes zingt. Die roepen een vrolijke sfeer op die soms een Grieks karakter krijgt.
Het duo Henk en Rita Krekels uit Sittard was al jaren getrouwd toen ze in 1999 het plan opvatten om als Henk & Rita op te gaan treden. Hun eerste cd werd Ooze Druim (Limbo Music, 5524032). De muziek sluit aan bij de Limburgse schlagercultuur. Ook hier blijkt dat Grieks klinkende muziek - naast andere exotische ritmes - in het zuiden van ons land steeds populairder wordt.
Het trio Take Two zingt vooral Engels en Nederlands. Maar op Take toe (MaBi Recordings, F 6749) laat het drietal ook een lied in het Limburgs horen. Alle Limburgse cd's stralen een blijmoedige sfeer uit. Het is vooral vrolijke muziek die echter minder blijvende indrukken achterlaat.