TIJDSCHRIFT
VOOR FOLK EN
WERELDMUZIEK
nummer 71, oktober / november 2000 |
NEWfolkSOUNDS op het web |
STREEKTAALMUZIEK
De Stroatklinkers hebben met Stroatje om (Strictly Country Records, SCR-A12 / Munich) hun derde cd uitgebracht. De country- en blue grass-formatie steekt niet onder stoelen of banken dat ze Groningers zijn. De band waaronder een Engelsman, Adrian Farmer, speelt eenvoudige melodietjes. Maar de Groningse teksten stralen vrijwel steeds het onderkoelde karakter van de bewoners van die noordelijke provincie uit. Sprekend voorbeeld daarvan is al het openingsnummer Op de kovvie. Daaruit blijkt dat je van de Stroatklinkers verder geen dikdoenerij hoeft te verwachten. En in het bluesachtige Wie goan vissen lijkt het wel of die sport je overkomt in plaats van dat je die beoefent. Gelukkig zijn alle teksten meegeleverd zodat een tekstanalyse ook voor niet-Groningers eenvoudiger wordt. De groep kenmerkt zich door rechtlijnig en niet te gecompliceerd spel. De accordeon (Henk Bloupot) brengt daarbij een afwijkend doch leuk element in deze muziekstijl aan. Maar vooral het banjowerk van Johanna Hamstra, de jongste in het gezelschap, is markant aanwezig. Zij weert zich niet alleen aardig in de muzikale mannenclub maar geeft ook duidelijk aan of die mannen haar maar even willen volgen. Voor haar gaat er zeker niets boven blaauw graas in Groningen.
De lêste nacht (la-da-di-da) (Marista MCD 5830) van Reboelje is een voorproefje op de cd die in september verschijnt: De oere O. Beide tracks op de single laten horen dat doorgeborduurd wordt op het vriendelijke rock-concept. Kort gezongen Friese teksten met lange halen op de rock-gitaar dus!
Dreun Fan Teun (DFT 001) is de debuut-cd van een andere Friestalige band waarin tekstschrijver en zanger Teun de Wind (alias Teunis Trûbadoer) een centrale rol speelt. De band maakt een soort ska-blues-rock. Op de cd staan 5 uiteenlopende songs. Één lied beschrijft de geboorteplaats van de band: Kafee de Ossekop in Leeuwarden. (Op vertoon van de cd gratis consumptie!). Maar een leuk en vooral typerend nummer is Status Aparte. Onder het genot van ritmische klanken, overgoten met een pseudo-Arubaans muzikaal sausje, beklaagt Teun zich over de import van mensen in Friesland. Zelfs machtige deelnemers van de Elfstedentocht zijn niet in Friesland grootgebracht! Dreun fan Teun laat horen dat er in Friesland nog wat anders te beleven is dan De Kast en Twarres. Maar helaas: uit Heitelân-blues kun je afleiden dat je deze Friezen niet vaak buiten de eigen provincie tegenkomt.
De Fries Piter Wilkens komt in het openingsnummer van Nocht & Wilkens (SKIIF 005 / Marista MCD 5800) tot een andere conclusie. Friezen vind je over de hele wereld en Wilkens heeft er veel van gezien. Want hij vreest, zoals blijkt uit It fûgelbekfers, in zijn volgende leven als vogelbekdier terug te keren. Piter Wilkens toont zich een veelzijdig zanger, zowel in stijl als in de keuze van zijn teksten. In zijn ironische songs is hij het sterkst. De hik, de Volvo, de video en de metaaldetector worden van een andere en humoristische kant, muzikaal toegelicht. Toch is hij ook niet vies van filosofische beschouwingen zoals blijkt in It paad werom. Maar steeds wordt de Friese tekst door een uitstekend passend muziekje begeleid. Die muziek is moeilijk in een hokje te plaatsen. Zowel folk-, blues- als rockelementen worden er gebruikt. Op de cd spelen maar liefst 14 gastmuzikanten mee. Het resultaat mag er zijn: een zeer gevarieerde Fries-muzikale toer waar je liefst 70 minuten lang van kunt genieten.
Dit jaar bestond Boh Foi Toch al weer 10 jaar. Daarom werd er door de Achterhoekers een feestje georganiseerd in Schouwburg Amphion in Doetinchem. Uit de op de cd: Foifoitoch 10 jaor BohFoiToch live (Boh Foi Toch BFT 013 / Coast to coast) vastgelegde opnamen van dat feest, blijkt dat er veel fans aanwezig waren. De feestvarkens laten hun volgelingen het, in tempo sterk variërend, repertoire gevraagd en ongevraagd meezingen. Er werden vooral bekende nummers gespeeld. Het kwartet blijkt echt in zijn element. Glijdende walsen, hip-hoppende polka's en pushende jives passeren de muzikale revue. Uit dat gevarieerde repertoire blijkt waarom de band zoveel verschillende mensen aanspreekt. De kwaliteit van de zaalopname is uitstekend. Het enige wat ik eigenlijk mis, zijn de verbindende teksten van Hans Keuper. Met zijn boerenwijsheden maakt hij zo'n Boh Foi Toch-concert immers tot een extra belevenis. Maar ja met bijna vijf kwartier muziek was daar natuurlijk geen plaats meer voor op de feestschijf. En degenen die de teksten niet kennen, zullen moeten teruggrijpen naar de eerdere cd's. Voor de fans bleek dat geen belemmering.
Cor Swanenberg en Jo van Heeswijk brengen op D'n Bosch is zó schón! (Visco JVAH02) een boeketje Bossche en Meijerijse liedjes. Sommige van die tien liedjes zijn gebaseerd op traditionele melodieën, zoals D'n Bossche potpourri. Hierin ook liedjes die in de rest van het land worden gezongen (Zoete lieve Gerritje). Op de schijf is het walsgehalte hoog, hoewel: er wordt ook een tango gespeeld. Zanger van het zùie is een hommage aan de bekende zanger Ad de Laat. Accordeonnist en zanger Jo van Heeswijk heeft een fraai tremolo in zijn stem. Daarmee brengt hij nog een extra stukje weemoed in de liedjes aan. In de laatste track, Ons moeder, blijkt dat Swanenberg meer verteller is dan zanger. En in het decor van dit parlando valt duidelijk de hand en de klank van de Brabantse muzikale motor en gitarist Hennie Korsten te herkennen.
De Noord-Limburgse groep Flink bestaat nu ruim een jaar. De eerste cd van het trio: Kiepevel (Copycat Productions CCP 994) is er meteen één die er wezen mag. Zanger-gitarist John Theuws schrijft ook de meeste teksten. Ook voor niet-Limburgers zijn die door de duidelijke zang redelijk tot goed te volgen. De songs weerspiegelen momenten uit het leven van de zanger. Hij geeft zichzelf daarbij weliswaar bloot maar laat tegelijkertijd de toehoorder over diezelfde dingen nadenken. Jules van Bussel begeleidt op contrabas en Sjaak Korsten ondersteunt het geheel als drummer en percussionist. De beide laatsten zingen af en toe echter ook luid en duidelijk mee. De liedjes Rièkdom ('t is gen getal, 't is 'n geveul), Die golde deur (over meer willen), de titelsong Kiepevel (over het gevoel van de gescheiden vader voor zijn dochter), Ingel veur mich (over liefde en spijt) maar ook al die andere teksten, het zijn herkenbare zaken. Maar bovendien zijn die levensliedjes met harde kern op een aangename manier muzikaal vormgegeven. In Noord-Limburg is duidelijk meer te beleven dan carnavalsschlagers.
Nog net voor de zomer kwam er ook nog een single-cd Zomer vandaag (Villa Records ENG 003) van Flink uit. Als de afgelopen zomer toch wat is tegengevallen, kan men uit dit schijfje nog energie putten. Hierop is o.a. dat zonnig liedje te horen. Aan het eind wordt het nog eens zonder tekst gespeeld. Dus wie het wil, kan proberen, zingend alsnog zijn eigen zomer te maken.