21, Jaargang 6, nummer 1, maart 2009
Brabants op het web
Noud Bongers winnaar van
de Ad-de-Laatprijs 2009De Ad-de-Laatprijs wordt jaarlijks toegekend aan een persoon of groep die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor het Brabantse dialect. Dit jaar gaat de prijs naar Noud Bongers (1952), geboren en getogen in de Maaskant, in het rustieke Brabantse Lith. Hij is het derde kind in een gezin van zes. Zijn vader Arnold kwam uit Zeeland (Landerd) en werd koster en verzekeringsman in Lith, waar hij in zijn vrije tijd ook een verdienstelijk landschapschilder was. Nouds moeder kon goed dansen en had de muzikaliteit van haar vader, die accordeon speelde.
Thuis werd er veel gezongen en bij Bongers hadden ze begin jaren zestig al een bandrecorder, waarmee veel zang en de tonen van Nouds gitaar en Leo's drumstel werden vastgelegd. Bijna alle kinderen zongen in jongerenkoren en in de Lithse Revu. Al sinds zijn twaalfde speelt Noud gitaar. Hij was zanger-gitarist bij een dansorkestje en dirigent van het koor 'Lithanie' in zijn geboorteplaats. Natuurlijk was hij ook betrokken bij de befaamde Lithse Revu. Vanaf oktober 1996 treedt hij op als Brabants liedjeszanger. Hij begeleidt daarbij zichzelf op gitaar. De teksten en muziek zijn van eigen hand.
Het repertoire is divers van melodie en de teksten gaan over de gewone alledaagse dingen van het Brabantse land. Zijn debuut-cd Aachterum is 't kermis werd in 1996 cd van de week bij Omroep Brabant. In 1998 verscheen zijn tweede cd 't Brabants Ketierke.
Zijn derde cd heet Effe rust (2002), zijn vierde Zomar (2004) en zijn vijfde Aanders (2008). Hij werkte als dialectschrijver mee aan de Brabantse Boekenweek-boekskes van de laatste jaren, die geillustreerd worden door zijn dochter Iris. Noud is als gemeenteambtenaar werkzaam in Oss. Hij was jarenlang raadslid in zijn woonplaats en van 1998 tot 2002 wethouder in zijn gemeente, Lith. Bij de stichting Erfgoed Brabant is hij lid van de Adviesraad Streektaal en van de Werkgroep Lokale Radio, en bij de Toon Weijnenstichting is hij penningmeester. Bovendien is hij coordinator van de dialectbijdragen in het radioprogramma Op z'n Brabants.
De organisatoren van de Brabantse Avonden in Maasdonk, Berlicum en Den Dungen vormen tezamen de nominatiecommissie van deze Brabantse dialectprijs, die genoemd is naar de in 1995 overleden grote dialectzanger van het Zuiden, Ad de Laat. De prijs bestaat uit een bronzen beeld van een harmonicaspeler en een oorkonde. Eerdere winnaars waren Ivo van Dinther (1996), Cor Swanenberg (1997), Nol van Roessel (1998), Harrie Franken (1999), Peter Aarts (2000), Lya de Haas (2001), 'de Sjawi's' (2002), Gerard van Maasakkers (2003), 'Kwartjesvolk' (2004), Ger Coppens (2005), Marja van Trier (2006), Marie Christien Verstraten (2007) en Henk Habraken (2008).
De uitreiking vindt plaats op 14 maart a.s. tijdens het elfde Brabants Lach- en Liedfestival in Theater 'De Lievekamp' in Oss.