20 oktober 2009 |
BN DeStem op het web |
Giel van Gastel:
'We doen zo mar aon'
door Frank Timmers
OUD GASTEL - We doen zo mar aon is een mooie uitdrukking in het Brabantse dialect. Michel de Koning heeft het genomen als titel van zijn nieuwste boek. Het boek staat vol met verhalen in het dialect. De meeste heeft hij verteld in de rubriek Bij wijze van spreke, in het radioprogramma Op z'n Brabants bij Omroep Brabant.
Michel de Koning noemt zichzelf Giel van Gastel, want hij woont weliswaar sinds 1974 in Wouwse Plantage, hij is een Gastelaar en zal dat altijd blijven. Geboren op Kuivezand, naar school gaand in Oudenbosch, maar altijd gestreden voor Gastel.
Na Giel van Gastel op z'ne praotstoel, Daor emme Giel wir en het West-Brabants spreekwoordenboek is dit de vierde uitgave van de oud-onderwijzer. Een deel van de verhalen gaat over Oud Gastel. "Omdat ik sommige woorden daar voor het eerst hoorde en uitsprak. Toch zit dit boek niet vol met nostalgie. Ik vind dialect niet iets van vroeger maar van nu. Het is mijn moedertaal die ik elke dag spreek, Nederlands is mijn tweede taal."
De Koning (66) heeft de verhaaltjes deels verzonnen, deels zijn ze waar gebeurd; van alledag. Zoals het verhaal van de zwerver die in het Emile van Loonpark in Roosendaal zijn kleren niet mocht verkopen, omdat hij geen ventvergunning bezat. De schrijver zette er als titel Ge meud ok niks mjir teegeworreg boven. "Het verhaal komt gewoon uit de krant en ik verzin er dan wat bij."
De specialist beseft dat het niet altijd eenvoudig is om dialect te lezen. "Je moet het eerst hardop lezen, dan raak je vertrouwd met de klanken. Als die in jouw hoofd zitten, hoef je op den duur niet meer hardop te lezen."
Angst dat het dialect verloren gaat, heeft de liefhebber niet. "Al is dit wel een reden om de boekjes te schrijven. Dialect sterft van lieverlee uit. Een hoop woorden verdwijnen, zoals de namen van gebruiksvoorwerpen in de landbouw die niet meer worden gebruikt. Het is een heel langdurig proces. Professor van Ginneken, naar wie in Oudenbosch een straat is vernoemd, zei honderd jaar geleden al dat alle dialectwoorden en uitdrukkingen opgetekend moesten worden omdat het zou verdwijnen. En zie: we spreken het nog steeds."
Het boek We doen zo mar aon telt 188 pagina's, kost 19,95 euro en wordt zondag gepresenteerd in het Veerhuis in Oud Gastel. Vanaf 14.30 uur leest Michel de Koning voor, is er zang van Adri Hoppenbrouwers uit Zundert en leest Elly Schepers-Corstjens voor in het Gastels dialect. Vanaf maandag is het boek in de boekhandel te koop.
