8 februari 2008 |
de Volkskrant op het web |
Postuum Benny Neyman
Brenger van Nederlandse chanson in het theater
AMSTERDAM Benny Neyman, die donderdag op 56-jarige leeftijd overleed, was de zanger van hits als Ik weet niet hoe en Waarom fluister ik je naam nog. Zijn laatste album, Onverwacht, kwam vorig jaar oktober uit. Dit keer zong hij geen liefdesliedjes met een beetje dramatiek en een melancholieke Griekse melodie, maar zocht hij het in een mengeling van Piazzolla en Pierre Kartner.
Het leek een optimistisch slot van een zwaar jaar, waarin hij 2,5 maand zijn stem kwijt was en na 28 jaar brak met zijn manager Nico Spring in 't Veld wegens artistieke meningsverschillen.
Neyman raakte in een depressie en wilde zijn zangcarrière opgeven. Zijn echtgenoot Hans van Barneveld weerhield hem ervan en werd zijn nieuwe manager. Hij boekte voor 2008 een uitgebreide theatertour: Silhouet. Nu eens geen groot orkest en uitgebreid licht, maar een kleine ‘Yves Montand-achtige’ show Kort na het verschijnen van het album werd bij Neyman kanker geconstateerd.
Benny Neyman werd in 1951 in Maastricht als zoon van een mijnwerker geboren - hij groef in 2004 naar zijn wortels op het album Trök naar Blouwdörrep. Na zijn middelbare school vertrok hij naar Amsterdam, waar hij zich met de gitaar op de rug meldde bij de Academie voor Kleinkunst. Daar werd hij als een rare gezien, omdat hij geen cabaretier of musicalster wilde worden, maar chansonnier.
Veel heeft hij geleerd van en bij Conny Vandenbos, die hij als zijn 'vakmutti' beschouwde: Begin december vorig jaar trad hij nog op tijdens een hommage aan haar. Het was zijn laatste optreden.
Van Neymans eerste album Ik wilde als Orpheus zingen (1975), met introverte luisterliedjes, werden 300 exemplaren verkocht. Toen hij in 1978 overstapte van Dureco naar CNR kreeg hij aandacht op radio en televisie met de single Lotje en de LP Samen zijn we rijk. Neyman schreef vrijwel alle teksten zelf. Hij was in 1985 een van de eerste zangers die het aandurfden om met eigen Nederlandstalig repertoire een landelijke tournee met een avondvullend concert te brengen. Dat bleek een voltreffer: Vanaf dat jaar is hij bijna onafgebroken in het theater te zien geweest.
Zijn nummer 1 hit Waarom fluister ik je naam nog (1985) is een compositie van de Griek Nikos Ignatiadis. Sinds Neyman tijdens een vakantie op Kreta in contact kwam met de muziek van de politiek uitgesproken Theodorakis, zette hij zijn kaarten op Griekse muziek. Soms kon hij ook zelf maatschappijkritisch uithalen in zijn teksten, vooral als het om opkomend neofascisme ging.
Een groot aantal van zijn platen was goed voor goud en platina. In 1995 ontving hij een Gouden Harp. In het juryrapport stond: ‘Benny Neyman is een vaste waarde in de Nederlandse lichte muziek. Hij dwingt die plaats af door zijn natuurlijke charme, gevoeligheid en integriteit, die vriend en vijand - voor zover aanwezig - altijd overtuigt.’
