DE MOESPOT

Driemaandeleks tiedschrift van het verbond van Nedersaksische Dialectkringen
47e JAORGANG 2004/04
december 2004

WAT MIEN RAAKT.

Der geet gin dag veurbi-j of ik luuster wal naor muziek. Eigenlijk mot ik 't anders zeggen.
Ik luuster graag naor teksten waorbi-j ne mooien passenden muziek eschrevven is. Dat kont Engelse teksten waen, maor veurnamelijk bunt 't toch Nederlandse teksten. Teksten van Boudewijn de Groot, De Dijk, Frank Boeijen, Bram Vermeulen, Jules de Corte, Liselore Gerritsen, Toon Hermans, Skik en zo kan ik nog wal effen deurgaon, want der wordt heel wat mooie teksten eschrevven.
Ik denke dat ik graag luuster naor dee muziek, umdat ik van poëzie holle. Want wat dee mensen zingt, bunt eigenlijk gedichten op muziek. Ik luuster altied aerst naor de tekst en dan pas naor de muziek.
Zo geniet ik dus al jaoren. Natuurlijk heur ik van tied tot tied iets ni-js en vind ik dat arg mooi dan probaer ik zovölle meugelijk ovver dee zangeres of zanger te wetten te kommen.
Teggenwaordig is internet daorbi-j mienen grootsten hulp. Maor soms krieg i-j 't allemaole op een presentaerblaadjen an-ebaoden. Zoas in de zommer van 2000.

Op ne zaoterdagmeddag was ik an 't wark en luusteren ondertussen naor 't programma van Jack Spijkerman op de radio. In de zommer is 't programma "Spijkers met koppen" op vakantie en presentaert hee een ander programma waorin één gast centraal steet: een Nederlandse zanger(es) of een cabaratier(e). De opzet van 't programma is dat de gasten hun lievelingsmuziek metbrengt en vertelt weurumme dee muziek hun zo raakt. Veurwaarde is wal: 't mot Nederlandstalig waezen.
(Ondertussen hef, jammer genog, dit programma een wijziging ondergaone, waordeur 't nog steeds een mooi programma is, maor veur mien iets minder antrekkelijk).
In dat jaor op 15 juli had Jack Spijkerman Gé Reinders te gast. Gé Reinders is een liedjesmaker uut Roermond, dén sinds de middenjaoren negentig ziene liedjes in 't eigen Limburgs dialect zunk. Völle van zien wark kennen ik neet, maor van wat ik kennen, was ik arg onder de indruk eraakt. Ik was dus echt geďnteressaerd in dén man.
Nou, ik kan wal zeggen dat mien dat neet teggen evallen is! Hee leet de prachtigste liedjes draaien en kon der smakelijk bi-j vertellen weurumme dat hee dat liedjen no zo mooi vond.

Op een gegeven moment mosten de luusteraars volgens Jack Spijkerman ok een liedjen van Gé Reinders zelf heuren. Dat werd 't liedjen "D'n Hoaf." Ik luusteren en ik werd der helemaol stille van. Wat mooi, wat mooi. De tekst sprok mien geweldig an.

Ne enkele kaere kom i-j in ow laeven een dichter of liedjeszanger teggen dén pröt en dech langs dezelfde lijnen as i-jzelf. Dat veult een betjen an as een thuuskommen. Dat had ik bi-j Gé Reinders.
Ik nam mien veur een CD van 'm te kopen. Op internet bleek dat e een eigen website had en zo kwam ik aardig wat ovver'm te wetten. Hee hef ok helemaol gin poeha, want toen ik 'm een mailtjen sturen met ne vraoge ovver ne tekst van 'm, waor ik neet uutkwamme, kreg ik een heel aardig mailtjen terugge, waorin hee uutleg ovver zienen tekst gaf en vertellen ho 't liedjen tut stand ekommen was.

De liedjes van 'm bunt eigenlijk allemaole autobiografisch. Ze gaot bi-jveurbeeld ovver wat e as kind veulen toen e met zien vader fietsen ging: "lederene kennen miene pa" zunk e trots "en miene pa kennen iedereen. Waor wi-j ok fietsen ovveral zeiden de leu heef, hallo en dag. "En ik" zunk e dan wieter “ik was net zo greuts as da-k klein wazze".
Maor ok ovver ziene puberteit. "lestied" heet dat liedjen. Hee hef dee tied thuus as kold en kil ervaren: "Wat heb ik no toch fout edaone, wat is der toch gebeurd, dat alles wat ik zeg of do, geliek wordt afgekeurd?" vrög e zich af. Herkenbaore geveulens uut de jaoren zestig toen alles veur iederene vake op zien kop stond, zowel veur olders as veur kinder.
't Ene lied sprök mien natuurlijk maer an as 't andere, maor met de meeste liedjes he-k toch wal iets.

Eén van dee liedjes geet ovver de dinge waor hee altied een triest geveul bi-j krig.
Bi-jveurbeeld bi-j ne natten hond dén zien baasjen kwiet is, ne afgeslotten failliete fabriek, een hoertjen van vieftiene, of wannaer hee een book les, dén enen regel maor neet vergaeten kan. Dat laatste veurbeeld was veur mien zo herkenbaor. Da-j soms een book mooi of triest kont vinden um dén ene regel en dén dus ok regelmaotig herlaest. Da-j zelfs dat book deurumme koopt! Gaf mien zo'n good geveul um te marken da-k neet den enigsten wazze dee zo dach.

Later dacht ik nao over de dinge waor ik zelf een triest geveul bi-j kriege en as vanzelf kwam der ne gebeurtenis in mien naor bovven dee ik kort daorveur met-emaakt had. Ik denke der zo no en dan nog an terugge en altied waer krieg ik dan dat trieste geveul. Ik zal 't in 't kort vertellen.

Op 5 mei 2000 was der op de markt een herdenkingsconcert ter ere van de 55-jeurigen bevrijding. Wij zaten te praoten met ne Canadees dén tiedens de Tweede Waereldoorlog hier in de buurte had evochten. Hee vond al dee belangstelling prachtig en genoot met volle teugen. Hee had zien uniform an en de medailles rinkelden en schitterden vrolijk in de veurjaorszonne. Thuus, vertellen e, waren der neet volle mensen dee belangstelling hadden veur ziene ervaringen tiedens dizzen oorlog. Ok ziene kinder neet en deurumme deed 'm al dizze belangstelling no zo good. Hee zwaaien iederene as ne olden vriend nao as dén 'm effen op de scholder kloppen of "Thank you" to reep.
Naost 'm zat ziene vrouwe en um eur geet 't mien. 't Was een mager en schriel mensken en dudelijk onderdanig an eur man. Ze kek wat verlaegen veur zich uut en vermeed elk oogcontact, bange dat ze dan met eur zollen gaon praoten en zee wat terugge zeggen mos.
Eur tasjen stond op eur schoot. Umklemd met beide hande.

A'j eur wat vrogen dan kreg i-j een kort antwaord, meestal alleen maor jao of nae en kek ze direct naor euren man of hee 't gesprek neet ovver wol nemmen en dat deed e dan ok, met völle plezaer!
Ze waren dee dagen in huus bi-j een jong gezin en de man was, samen met ziene kleine kinder, met ekommen naor de markt. Op een gegeven moment stot één van dee kinder een köpken koffie umme. De koffie vlog ovver het taofelblad en iederene was drok in de waer um alles schone te vaegen. Maor wat niemand had ezene, had ik wal ezene. Een deel van dee koffie was bij de Canadese vrouwe ovver 't, volgens mien, ni-je broekpak evallen. In dat gaele broekpak zat no een grote broene vlekke. Ik kekke naor eur en ik zagge dat ze wat in paniek raken. Ze wreef stiekem met eure zakdook, dén ze al dee tied verfrommeld in euren hand had ehollen, ovver de vlekke, maor ze wol dudelijk neet laoten wetten dat de koffie ok ovver eur pak evallen was. Um de vlekke te camouflaeren zat ze eur handtasjen (ok ni-j) der precies bovvenop. Ik kekke naor eur en veur 't aerst kreg ik toen dat trieste geveul. Dat geveul waorvan Gé Reinders umschrif dat 't ow zo kan raken in de boek.

't Was 's morgens teggen elf uur en ik wiste dat de Canadezen dén dag nog een uutgebreid programma veur de boeg hadden. Ho most dat no met zonnen vlekke in de bokse? Ik wist neet wat ik mos doon: zei ik der wat van, dan bracht ik eur in verlaegen-heid. Zei ik der niks van, dan blef ze met zonnen vlekke lopen. Net toen ik mi-j naor eur ovver bogge um te vraogen of ze misschien samen met mien effen naor 't toilet wol um de vlekke der uut te halen, kwamen der andere mensen an en gingen ze samen weg. Hee vol bravour veurop, zee wat schichtig achter 'm an.
No heb ik soms zo'n moment, dan zee ik dee kwetsbaore vrouwe waer veur mien en dan krieg ik datzelfde trieste geveul as toen op de markt.

Um mienzelf dat trieste geveul te bespaoren, denk ik soms: "Misschien is ze thuus in Canada wal een kreng van een mense", maor eigenlijk wet ik natuurlijk wal da-k mienzelf daormet veur de gek holle.

Ach, ik hop dat alles good ekommen is. Dat de vlekke nog uut het broekpak te kriegen was en dat ze beiden genoten hebt van hun tied in Nederland, en der met warmte op teruggekiekt. Dat hun verhaal net zo positief endigt as Gé Reinders in zien laatste couplet, waorin e hopt dat e ok altied naor de andere kante, de positieve kante zal kieken, umda-j in de raegen ok kont dansen, 't is neet alleen maor nat en in de sneeuw ok kont sjansen, al is 't nog zo kold.

Thea Onnink-Stronks

Aalten/Barlo

DIALECTKRING Achterhook & Liemers

terug naar Gé Reinders

Deze pagina is bijgewerkt op