30 december 1999 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Kees Schilperoort deed altijd
maar wat op de radio
Lieveling van vooral huisvrouwen
door Jan van Stipriaan Luïscius
De boertjes van Buuten, Het Gulden Schot, Gait-Jan Kruutmoes, Klaar is Kees, De Stemband, Mik, Draaien Maar, Raden Maar. Hele volksstammen zitten jarenlang aan de radio en televisie gekluisterd als Kees Schilperoort via de ether de huiskamers binnenkomt. Schilperoort is zondag op 82-jarige leeftijd in Huizen na een kort ziekbed overleden.
Kees Schilperoort is zo ongeveer de enige omroepman die het lukt het ANP-Radionieuws ('Kees Schilperoort neemt vanavond afscheid van de radio') te halen, als hij na meer dan vijftig jaar het medium radio vaarwel zegt. Dat gebeurt in de nacht van 25 op 26 september verleden jaar, Schilperoort presenteert voor het laatst samen met Erik de Zwart en Michael Pilarczyk voor Radio 538 De Piepshow. Vele journalisten en cameraploegen zijn in de kleine, rokerige studio getuige van het laatste optreden als radiopresentator van Kees Schilperoort.
Schilperoorts radiocarrière begint, nadat hij alle omroepen met zijn gedichten en verhalen heeft bestookt, bij de VARA. Die hapt toe op 19 oktober 1946. "Niks screentest, gewoon hup de zender op. De moed zonk me echt in de schoenen. Waar begin ik aan?", vertelt hij drie jaar terug. Hij begint gierend van de zenuwen. Zijn vader is het totaal oneens met Kees. Schrijven voor de radio, dat doe je niet. "Journalisten zitten alleen maar in de kroeg en gaan achter de wijven aan", was zijn gedachte. Dat was nou precies waarom ik dat vak in wilde.
Kees Schilperoort, die enkele jaren economie studeerde maar daarmee door de oorlog moest ophouden, krijgt de smaak van sketches presenteren en grappen en grollen maken te pakken en stelt de leiding voor om ook in het Veluws dialect te presenteren (hij is geboren in Apeldoorn op 28 november 1917). Dat is het begin van Gait-Jan Kruutmoes. "Kruutmoes was een verschrikkelijk Veluws gerecht dat alleen in mei en juni gegeten werd door mensen die op het land werkten. Gekookte karnemelk, gort, grote rozijnen, rookworst, kruutmoeskruiden en daar ging dan stroop over. Grrrrr."
Geloof
De Hilversummer Schilperoort maakt enkele jaren later als niet-katholiek de overstap naar de KRO, en breekt dan landelijk door. Zijn collega's jut hij graag op: "Jullie zijn aangenomen om je geloof, ik om mijn kwaliteiten. " Liefst 26 jaar lang trekt hij voor de KRO als Gait-Jan Kruutmoes met de Bietenbrouwers (later de Boertjes van Buuten) voor de radio het land door. Meer dan honderd tv~uitzendingen volgen. Boer Voorthuizen en Drika worden bekende personages.
Ook maakt Schilperoort grote furore met het radiospelletje Raden Maar, waarin luisteraars geld kunnen verdienen als ze een raar geluid kunnen thuisbrengen. Bij veel bedrijven worden de werktijden aangepast, zodat het personeel om één uur kan luisteren. Op het hoogtepunt zitten drie miljoen luisteraars tussen de middag voor de radio en wordt Schilperoort de lieveling van vooral huisvrouwen. "Zij zijn de beste spelletjeskandidaten. Mannen willen altijd leuker zijn dan ik en dat kan niet. Of ze waren stug of ze hadden schunnige bakken."
Radio
Raden Maar verdwijnt in 1976. Vijf jaar later gaat Schilperoort met pensioen. Eén jaar houdt hij zich gedeisd en duikt dan op met het Veronica-programma De Stemband, dat hij tien jaar lang maakt met Erik de Zwart. In 1992 neemt De Zwart de dan 74-jarige mee naar de jongerenzender Radio 538.
Schilperoorts hart lag bij de radio. "Radio is veel makkelijker. Je hoeft alleen maar in dat ding te praten. Bij televisie moet je zus kijken en zo lopen. Niet voorbij een gele krijtstreep lopen. Daar komt veel meer voorbereiding bij kijken. Ik doe altijd maar wat op de radio. De teksten komen vanzelf." GPD
