1 december 2014
De Gelderlander op het web

Alles op z’n plat
bij ‘Uut de Klei’

Gemoedelijke Achterhoekse en
Liemerse liedjes: ingrediënten voor
het streektaalfestival Uut de Klei.

door
Hendrik Meijer

BABBERICH - ‘Ik zing veer ow-ow, ho-ho, veur ow’, brengt de Lengelse zanger Ben Lukassen ten gehore. Het publiek in zaal ’t Centrum in Babberich luistert geboeid naar het lied Zon van de Achterhoektalige troubadour.
Het past goed binnen het plaatje van het streektaalfestival Uut de Klei, dat er zaterdagavond voor de tweede keer wordt gehouden. Andere artiesten op het podium zijn Henry Welling, De Boetners, Serge Epskamp en het duo (Paul) Mulder & (Frans) Van Gorkum. Allemaal uit de Achterhoek en de Liemers.
De drijvende krachten achter het festival zijn Paul Mulder (muziek) en Laurens Reijmer, telg van de horecafamilie die 't Centrum uitbaat. „Het begon met een cd die Paul uitbracht met Frans van Gorkum. Het leek ons leuk om iets te organiseren met streektaal en zodoende was vorig jaar de eerste editie van Uut de klei”, vertelt Reijmer.
Destijds nog met elektrische gitaren. „Maar dat was toch wat te wild voor het publiek”, zegt Mulder. „Dit jaar hebben we gekozen voor akoestisch. Het publiek zit in een theateropstelling aan tafel.” De artiesten zijn eerder door Mulder gespot op kleine andere festivalletjes en concerten. Op die manier heeft hij een programma samengesteld dat net even anders is dan de eerste editie van vorig jaar. Op het programma staan artiesten bij wie de Liemerse en Achterhoekse streektaal hoog in het vaandel staat. Zoals Henry Welling uit Zeddam. Hij heeft vijf streektaalalbums op zijn naam staan. „En nog wat losse singles.” De zanger is naar eigen zeggen tweetalig opgevoed. „Mijn moeder probeerde me nog wel Nederlandstalig op te voeden. Maar mijn denktaal is dialect.”
Ook tegenwoordig is Achterhoeks nog voertaal in het gezin van Welling. „Mijn vrouw komt uit Steenderen, maar praat geen plat. Ons dochtertje is 2 jaar oud en zij zegt al dözel, dat betekent sukkel. Dat woord heb ik haar geleerd.” Jongeren zijn volgens Welling nog altijd geïnteresseerd in streektaal. Dat merkt hij ook aan zijn muziek. „Ik heb vier keer opgetreden op de Zwarte Cross. Mijn muziekstijl spreekt jongeren denk ik ook wel aan.”
Die zitten niet in het publiek bij Uut de Klei. Maar dat komt misschien door de bewust rustieke opzet. Gemoedelijk, met een pilsje of een kopje koffie erbij. Zangers met anekdotes en grappen. Het boeit ook Joop van den Bremen. Hij is webmaster van de website streektaalzang.nl en komt uit Vlissingen. „Ik spreek zelf helemaal geen dialect. De interesse komt van mijn ouders, die dat wel deden. Ik schrijf verder voor een tijdschrift over muziek en toen internet werd geïntroduceerd wilde ik daar wat mee doen, omdat ik in computers geïnteresseerd ben. Zodoende kwamen die drie dingen samen.” Ondertussen heeft hij een database aangelegd met 6.200 artiesten die in streektaal zingen, vanaf de Tweede Wereldoorlog.
„Mijn broer woont in Doetinchem", vertelt Van den Bremen over de reden waarom hij naar Babberich is afgereisd. „Ik kijk vaker wanneer artiesten tegelijk optreden. Dan maak ik meteen foto's voor de website.”
Paul Mulder heeft eigenlijk nooit dialect gesproken. „Mijn ouders hadden een winkel in Tolkamer. Daarom hebben wij geleerd keurig Nederlands te praten.”
Met de streektaal kwam hij echt in aanraking toen hij Frans van Gorkum leerde kennen. Met hem vormt hij een duo en heeft hij twee albums uitgebracht. „En we zijn weer aan het opnemen.” Mulder is tevreden: de zaal zit bij het eerste optreden van Lukassen al flink vol. „We voorzien blijkbaar in een behoefte.”
Ook albums van streekmuzikanten gaan nog altijd goed over de toonbank, weet Wim Vriezen, eigenaar van Wim's Muziekkelder in Doetinchem. „Streektaal is volgens mij nooit weggeweest. Je hoort het in deze regio alleen te weinig op de radio Dat is jammer.”
Hij noemt De Boetners als een van de toppers van dit moment. Wie weet is dat na zaterdag meteen in de verkoopcijfers terug te zien.

STREEKTAALFESTIVAL

• ‘Uut de Klei’ is een streektaalfestival dat dit jaar voor de tweede
   keer werd gehouden.
• Vorig jaar ontstaan als een avond vol muziek, is het nu
   uitgegroeid tot een festival met zangers uit de Achterhoek en
   Liemers.
• Volgens mede-organisator Laurens Reijmer is dialect weer hip.
   „Ook op culinair gebied. Het ouderwetse is weer helemaal
   terug.”
• Op de site streektaalzang.nl is een database met 6.200
   Nederlandse streektaalzangers. Het is gemaakt door Vlissinger
   Joop van den Bremen.
• Bij ‘Uut de Klei’ is bewust gekozen voor rustige luisterliedjes.
• Die luisterliedjes zijn volgens muziekhandelaar Wim Vriezen
   nog altijd gewild. Ook is vinyl, de LP, weer mode.
terug naar Uut de Klei-Festival

Deze pagina is bijgewerkt op