5 augustus 2009 |
de Volkskrant op het web |
ACCENT KUNSTENAARSPROTESTBOEK
Gedichten en liedjes tegen 'inferieur' bestuur
GRONINGEN Dertig Friese kunstenaars maken een boek uit protest tegen megalomane projecten in de provincie. Directe aanleiding: de bouw van een afvaloven in Harlingen.
Schrijver/uitgever Abe de Vries en dichteres Albertina Soepboer bedachten het boek, dat Giftige Simmer (Giftige Zomer) gaat heten en in oktober uitkomt.
Het merendeel van de deelnemers is schrijver, vertelt De Vries. Zo doet Geert Mak mee. 'Maar ook schilders en fotografen. Het wordt een erg gevarieerd boek.'
In eerste instantie was de aanleiding de bouw van de afvaloven. 'We hebben het thema snel verbreed, uit een algemene zorg over hoe besturen omgaan met de waarden van het landschap', zegt De Vries. Behalve de afvaloven zijn ook de Centrale As tussen Dokkum en Nijega en de Haak om Leeuwarden (een nieuwe rijksweg aan de westkant van de stad) dankbare onderwerpen.
De Vries: 'We hebben heus niet de illusie dat we met dit boek de bouw van de oven kunnen stoppen. Maar we kunnen mensen wel wakker schudden, zodat ze zich bij een volgend controversieel plan afvragen: hoe verloopt die besluitvorming eigenlijk? En worden wij daar wel in gekend?'
Albertina Soepboer had de massale medewerking niet verwacht. 'We zijn heel blanco begonnen. Tot onze grote verbazing stroomden de mails binnen.'
Kunstenaar Gerrit Breteler uit Nes levert een lied, een gedicht en een schilderij aan het boek. Volgens hem zijn de verantwoordelijke bestuurders schandalig ongeïnteresseerd in cultuurhistorie. Deze manier van besturen noemt hij 'inferieur en incompetent'.
De bouw van de oven, die inmiddels verrijst pal achter de Waddenzeedijk, houdt omwonenden al tijden bezig. De installatie zal jaarlijks 228 duizend ton afval verbranden, waarvan 80 procent Fries afval. Omwonenden zijn bang dat de oven schadelijke stoffen zal uitstoten, die gevaarlijk zijn voor gezondheid en milieu. Milieudeskundigen maken zich grote zorgen over dit type oven, met een korte schoorsteen en een ander filtertype dan gebruikelijk. Daardoor is de kans op schadelijke uitstoot groter.
De provincie Friesland verleende een vergunning aan afvalverwerker Omrin, die eigendom is van de 31 Friese gemeenten. De Waddenvereniging en de omwonendenstichting Afvaloven Nee dienden bezwaren in. In oktober beslist de Raad van State hierover.