20 februari 2007
Leeuwarder Courant op het web
‘Ja suster, nee suster’
maakt mensen blijWarme gevoelens krijgt regisseuse Froukje van Houten van 'Ja suster, nee suster' en ze is niet de enige. Van de vijf geplande voortellingen waren vier binnen de kortste keren uitverkocht. Inmiddels is er al een extra voorstelling gepland, mogelijk volgt er nog een zevende ook. Toneelvereniging Halbertsma viert haar 135-jarlg jubileum met ‘Ja suster nee suster’.
WERGEA - Froukje van Houten was dertien jaar toen ze thuis televisie kregen en zij verslingerd raakte aan de door Annie M.G. Schmidt geschreven serie ‘Ja zuster, nee zuster’. Het was voor het eerst in haar leven dat ze mensen zag toneelspelen. Haar eigen losmaking uit het liefdevolle, maar toch ook enigszins benauwde gereformeerde milieu in de stad Groningen is volgens haar te vergelijken met de manier waarop Annie M.G. Schmidt zich aan haar geboortedorp in Zeeland ontworstelde. Zuster Clivia uit de televisieserie belichaamt voor Froukje van Houten de vrijheid die daarop volgde. ,,Suster Klivia fynt: elkenien moat węze dy’t er is."
De paradox wil dat de regisseuse in diezelfde zuster Clivia ook iets van haar eigen moeder herkent, „Jelmar Hoekstra wit it net, mar eins spilet se ús mem, Dy besocht koekt as suster Klivia altyd te begripen węrom’t minsken dogge wat se dogge, se sil net gau immen feroardielje. Immen mei in grut hert, krekt as suster Klivia. It moaie fan suster Klivia is dat se tagelyk in bytsje gek is. Yn it teater is dat in prachtige kombinaasje."
Anderhalf jaar geleden, tijdens de voorbereidingen van het jubileum, opperde een van de leden dat familievoorstellingen een vrijwel onbekend verschijnsel zijn in hef Friese amateurtoneel. „Dan wit ik wol wat"' zei beoogd regisseuse Froukje van Houten onmiddellijk. Ze heeft meteen Flip Broekman en Jacques Klöters gebeld, de schrijvers die een paar jaar geleden een musicalbewerking van de tv-serie voor het Rotterdamse RO Theater maakten. Ze kreeg meteen hun zegen, al duurde het nog anderhalf jaar voor Halbertsma, ruim een maand geleden, officieel de rechten kreeg om ‘Ja zuster, nee zuster’ als eerste amateurtoneelgezelschap in Nederland op de planken te brengen.
Maar toen was de hele machinerie al lang in werking gezet, Tryntsje van der Zee vertaalde de tekst in het Fries, Reinout Weima droeg zorg voor het muzikale deel. Een groot deel van de liedjes is inmiddels op cd gezet. Deze wordt straks na afloop van de voorstellingen verkocht.
Froukje van Houten zegt helemaal vrolijk te worden, iedere keer als ze ‘Us pake, ús pake’ of een van de andere liedjes hoort. Dat wordt ze ook van de inzet van alle spelers en andere vrijwilligers om ‘Ja suster, nee suster’ tot een succes te maken. „Se binne allegaar hartstikke fanatyk, ek de minsken dy’t och net sa lang yn Wergea wenje. Dat komt troch Wergea, mar ek troch it materiaal. Dy lietsjes fan Harry Bannink en Annie M.G. Schmidt binne sa mooi, dęr wurde minsken fansels bliid fan. En dat wurde se hielendal as se dy yn it Frysk hearre."
De versie die in Wergea is te zien, wijkt overigens behoorlijk af van de verfilming met Loes Luca en Paul de Leeuw. De zuurstokkleuren en nichtenhumor die de film een hoog campgehalte gaven, ontbreken in Wergea. Halbertsma speelt de versie van het RO Theater. Wel is het consequent in zwart-wit uitgevoerde decor in Wergea vervangen door een huiskamer. „Wy ha der in echte famyljefoarstelling fan makke."Halbertsma speelt ‘Ja suster, nee suster’ in De Bidler. De voorstellingen van 23 en 24 februari van 2 en 3 maart zijn uitverkocht. Er zijn nog kaarten voor 28 februari en 9 maart.