31 augustus 2005 |
Provinciale Zeeuwse Courant op het web |
Tussen bescheidenheid en twijfel
door Rolf Bosboom
KORTGENE - Anja Kopmels is al jarenlang bekend met haar Noord-Bevelandse liedjes, maar toch is het album dat volgende week wordt gepresenteerd haar debuut-cd. En als het aan haarzelf had gelegen, was ook die er misschien wel nooit gekomen.
Noem het bescheidenheid, noem het twijfel. Het zit er, zegt Kopmels (1962) zelf, ergens tussenin. „Ik heb ooit, in 1995, wel eens een cassettebandje gemaakt en die verkocht best goed. Al jaren krijg ik de vraag: heb je een cd? Maar dat vond ik eigenlijk maar niks. Ik heb altijd het idee dat ik met mijn muziek maar wat doe. Ik vind het zelf niet belangrijk genoeg om er een cd van te maken."
Toch heeft zij een aantal min of meer klassiekers op haar naam staan. Zeker wie regelmatig naar Omroep Zeeland luistert, kent nummers zoals 'Een diek mee boamen' en 'Twi meeuwen'. „Mensen bleven maar vragen: waar blijft die cd? Daarom is het er uiteindelijk toch van gekomen."
Ook het maken van het album zelf, Diek geheten, is een moeizaam en langdurig proces geweest dat bij elkaar ongeveer tweeënhalf jaar in beslag heeft genomen. De zorg voor haar twee kinderen, opleidingen en een sponsor die zijn toezeggingen niet waarmaakte, zorgden ervoor dat het werk regelmatig stillag.
Vorig jaar februari is de cd afgemixt. Het resultaat is daarna nog geruime tijd op de plank blijven liggen. „De voornaamste reden was opnieuw de twijfel. Als ik. naar mijn eigen prestaties luister, denk ik vooral: is dit wel goed genoeg? Aan de andere kant waren ook allerlei gastmuzikanten bereid geweest eraan mee te werken. Dan kan het toch weer niet zó slecht zijn."
Diek bevat vijftien nummers, waaronder twee versies van het mooie 'Kind van et waeter'. Het album telt zowel ingetogen als vrolijkere liedjes. Opvallend is dat de meest recente bijdrage al van eind jaren negentig dateert. „Ik wilde vooral een doorsnee geven van wat ik de afgelopen jaren heb gemaakt. De laatste jaren sta ik inderdaad een beetje droog. Ik vind het heel moeilijk om er echt ervoor te gaan zitten en teksten te schrijven. Het gaat dan wel, maar het is voor mij niet de beste manier. Het moet eigenlijk in een opwelling gebeuren."
Sinds 1985 schrijft Kopmels, die woont in Kortgene, haar nummers uitsluitend in het Noord-Bevelands, nadat ze het aanvankelijk in het Engels en later in het Nederlands had geprobeerd. „Dat was nog in de tijd van Doe Maar, het Klein Orkest en Toontje Lager, maar het lukte me gewoon niet."
Moerstaal
Met het nummer 'Hornet pelle' vond zij wel haar eigen toon. „Het Noord-Bevelands is toch mijn moerstaal. Ik ben ermee opgegroeid, mijn emoties zijn erin vastgelegd. Als ik me in het Nederlands of het Engels zou uitdrukken, voel ik er niet dezelfde diepte in. Ik heb het idee dat er dan allerlei lagen overheen komen die niet precies laten horen zoals ik het wil laten klinken."
Dat het gebruik van de streektaal haar publiek beperkt, onderkent Kopmels. „Het is in feite belemmering. Soms vraag ik me wel eens af: als ik serieus werk zou maken van mijn muziek, wat zou er dan gebeuren? Dat is wel superspannend, maar ik ben er nog niet echt aan toe."
Een terugkerend thema in haar teksten is de melancholie over alles wat verandert, maar zonder dat het uitsluitend een nostalgisch zwelgen wordt. „ Ik vind niet dat je alles moet behouden, maar als de omgeving verandert waar ik gespeeld en gewoond hebt, roept dat emoties op. Het zijn bepaalde beelden die verdwijnen. In Kortgene heb je bijvoorbeeld de Spuikom, waar sinds enkele jaren huizen staan. Vroeger was dat de speeltuin. Ik heb het geleidelijk zien veranderen. Het doet wel wat met je als je dat ziet gebeuren."
Nu Diek gereed is, gaat Kopmels ervan uit dat het niet bij één album zal blijven. „Van dit proces heb ik veel geleerd en ik weet nu hoe je het moet aanpakken. Het, gaat zeker nog een keer gebeuren."
De cd 'Diek' van Anja Kopmels wordt zaterdag 10 september om 15.30 uur gepresenteerd in het Kerkje van Ellesdiek.
