TIJDSCHRIFT
VOOR FOLK EN
WERELDMUZIEK
nummer 89, oktober / november 2003 |
NEWfolkSOUNDS op het web |
DANIËL LOHUES
en zijn scheppingsdrang: 'ik moet wat maken'
Daniël Lohues is een van de meest succesvolle dialectartiesten van dit moment. Met zijn voormalige band Skik haalde hij hoge noteringen in de nationale hitlijsten. Hij stopte met Skik en nam een "jaartje rust". Hij ging naar Louisiana om een blues-cd op te nemen. Nu timmert hij met zijn nieuwe formatie, Daniël Lohues & The Louisiana Blues Club, alweer stevig aan de weg. Opnieuw in het Drents. Het is zijn scheppingsdrang die steeds voor iets nieuws zorgt. Maar de rasmuzikant zweert niet bij dialect alleen. Hij kiest Nederlands als hem dat uitkomt.
Lohues groeide op in Erica, ten zuiden van Emmen. Muziek was een belangrijk deel van zijn leven. De jonge Daniël leerde thuis Haydn, Bach en Beethoven kennen. Nog steeds laat die muziek hem niet los: 'Ik ben nog dagelijks bezig met klassieke muziek. Ik studeer niet veel maar doe wel elke dag mijn oefeningetjes. Om het in mijn vingers te houden. Om mij verder te ontwikkelen en ook om de harmonieleer onder de knie te krijgen. Je komt nog eens ergens op, zeg maar. Popmuziek is ook heel interessant om uit te zoeken. Maar klassieke muziek kent weer leuke harmonieën die je in de popmuziek kunt gebruiken.' Zijn katholieke jeugd drukte een stevig stempel op de muzikale ontwikkeling. Vader Lohues speelde orgel in de kerk. Zoon Lohues mocht assisteren en dat maakte indruk. Maar volgens Lohues was het vooral het kerkelijk jongerenkoor dat het echt spannend maakte: 'Dat was te gek want die hadden er drums bij. Dat was een beatmis en dat was interessant.'
Zijn neef - Marco Geerdink nu bandlid van de Louisiana Bluesclub - hielp hem andere muziek ontdekken: 'Hij heeft me geïntroduceerd met Elvis. Ja, dat was een beetje de ommezwaai naar de popmuziek.' Lohues kreeg twee LP's in handen van de Rolling Stones. Vandaar kwam hij al snel bij de blues terecht. Bij het draaien van die platen kwam ook een nummer van Muddy Waters voorbij en toen dacht de muzikant in wording: 'Wacht eens. Dat is weer even andere koek. Toen ben ik meer oude blues gaan draaien.'
Op Sinterklaasavond 1984 kreeg Lohues zijn langgewenste gitaar. Hij was bijna 14. Vanaf dat moment leerde hij steeds meer: 'Ik had vanaf mijn zesde of zo al orgelles. Ik had pianoles, speelde in een jazzcombo'tje. Maar ik vond met de gitaar Rolling Stones-achtige muziek en blues spelen het mooist.'
Teksten en taal
Teksten vormen zijn dagboek. Lohues is voortdurend aan het schrijven en legt neer wat zijn gevoelens zijn. Religie speelt een rol in dat creatieve proces: 'Ik ben een boek aan het schrijven. Want ik merk nu pas hoe groot de rol is van de religie'. Het boek zal korte verhalen bevatten: 'Ik heb een laptop. Ik zit de hele dag te tikken want ik vind het zonde om er niks mee te doen.'
Daarnaast verzorgt de creatieve Drent ook nog columns in het Dagblad van het Noorden. Niet iedereen deelt zijn mening. Na een vrijmoedige opmerking over hasj kreeg hij van diverse kanten commentaar: 'Te Gek, Ik vond dat hartstikke mooi. Dat is toch behoorlijk lachwekkend als er mensen vallen over zo'n opmerking over hasj'. Toch zoekt Lohues de discussie niet. Het is de wil om iets te maken: 'Ik heb er een woord voor gevonden in het woordenboek: scheppingsdrang. Ik moet wat maken. Het maakt niet uit wat. En of dat nou een liedje is of een stukje schrijven of een taart bakken of een schilderij maken of weet ik veel wat. Daarom vind ik een column maken mooi. Helemaal omdat je daar mensen mee aan het denken zet. Want ik heb, merk ik toch wel, vaak een heel andere mening dan de mensen om me heen. Niet direct om me heen, maar wel zo bij ons in de buurt. Nou, dan kun je daar wel eens dingetjes over roepen die een aantal mensen ook wel zien. Maar nu heb ik even de kans om dat zwart op wit te zetten in de krant. Niet met het gevoel dat ik wat moet losmaken bij de mensen, dat net niet. Maar dat gebeurt wel.'
Ook het weer maakt dingen los bij Lohues. Dat komt in veel liedjes en teksten naar boven: 'Het weer staat mooi symbolisch voor een heleboel dingen. Als het regent is het een heel ander verhaal als dat de zon schijnt. Dat kun je goed gebruiken in je tekst'. Slecht weer vindt hij maar niks. Wind en regen verpesten zijn dag. Maar ook de discussie over zingen in het Drents en Nederlands zit hem nog steeds niet lekker. In de zomer van 2000 kopten de kranten: "Skik stapt over op Nederlandstalige muziek". Alsof de popgroep van zijn geloof afstapte. Lohues kan zich er nog steeds over opwinden: 'Er zijn een aantal mensen die dialect erg belangrijk vinden en toen lullige dingen gingen zeggen'. De onfrisse discussie die ontstond, is nog steeds niet helemaal uitgewoed. De stammenstrijd richt zich nu nog op zijn columns. 'Er zijn mensen die zeggen waarom doe je dat niet in het Drents? Het is gewoon uitvergroot omdat het lekker was. Het was toen hartstikke leuk om te zeggen: "Wat is Skik nou aan het doen?" Ik ben een creatief mens en ik maak wat dingen en dat is als een dagboek. Ik was flauw van het in dialect zingen omdat iedereen dat van mij verwachtte en daar ben ik mee gestopt. Wij hadden voordien al een heleboel in het Nederlands. Daar had niemand ooit iets over gezegd.'
Volgens Lohues is Nederlands soms ook functioneel: 'Ik ben gevraagd op bevrijdingsfestivals een boodschap uit te dragen over vrijheid. Dan doe ik dat in het Nederlands. Da's makkelijk zat. Het ging om een boodschap. Dan moet je die boodschap ook uitdragen. Dat vind ik niet in het Drents kloppen. En ik heb mezelf nooit verloochend, want ik heb altijd mijn accent gehouden. Als ik nou een heel ander accent ging nemen. Kijk dat is een ander verhaal. Ik ben niet in de muziek om een beetje een ster te wezen of zo. Ik ben in de muziek omdat ik niets anders kan en wil. Als ik zin heb om in het Nederlands te zingen, ga ik in het Nederlands zingen. Als ik zin heb om Skik aan de kant te schoppen omdat ik een bluesplaat wil maken, dan doe ik dat. Als ik in Amerika geboren was, had ik Amerikaanse songs gezongen en dan was ik misschien naar Oostenrijk gegaan omdat ik een Soka-plaat wou maken. Zo zit ik in mekaar.'
Groeiende muziek.
Drenthe is een goede voedingsbodem voor de blues. In en rond Grollo waart de muzikale geest van Harrie Muskee rond. In Amen verzorgt Ab Sligter al jaren bluesbijeenkomsten in café De Amer. En naast de Kopstubbers stoppen nog meer Drentse bandjes blues in hun repertoire. Maar dat daarmee Drenthe het Louisiana van Nederland is geworden, betwijfelt de Drent: 'Nou meer het Mississippi van Nederland en dan is Groningen het Louisiana.' zegt hij, met een big smile. Maar waarom juist daar die muziek voorkomt: 'Ik heb geen flauw idee. Dat wordt mij elke keer gevraagd en ik weet het niet. Maar je hebt er ook veel country. Ik denk dat het plattelandsmuziek is.'
Bij de Skik-cd's en bij de schijf met de Louisiana Blues Club vallen de teksten vaak samen met de muziek. Waar andere zangers zichzelf vaak op de voorgrond zingen, blijkt de zang van Lohues een deel van zijn muziek. Je moet de oren spitsen en goed luisteren naar wat hij zingt. De tekst in de muziek is voor Lohues meer middel dan doel: 'Nou ja, het begint wel steeds meer te veranderen. Ik heb het idee dat de tekst steeds belangrijker wordt. Daarom ga ik volgend jaar ook het theater in. Dit seizoen met de bluesband. Maar dan ga ik solo het theater in. En dan is het toch wel fijn om de teksten wat meer op de voorgrond te laten treden. Nu begint eindelijk tot mij door te dringen dat op dit moment in mijn leven de teksten iets belangrijker zijn. Je verzet de bakens. Kijk ik heb nu tien jaar keiharde rock en roll gespeeld en dan is het ook wel eens lekker om de teksten meer verstaanbaar te maken.'
Lohues wil meer; zich verder ontwikkelen. Nu een bluesplaat, dan het theater in en dan? 'Ik ben 32. Ik doe al tien jaar dit soort dingen en ik zie wel. Ik ga nog een heleboel doen.' Maar hoe het precies zal gaan, is niet zeker. 'Alles moet groeien. Zo is het hele leven en in de natuur: alles moet groeien.'
Dat Lohues over een tijdje weer iets anders oppakt om aan te werken staat wel vast. Wat het wordt nog niet. Eerder vertrouwde hij me toe: 'Folk? Dat is hartstikke mooi man!' Je kunt dus niet weten.
Joop van den Bremen
Luisteren:
Skik:
Skik (Silvox 007/ Polydor 531 717-2)
Niks is zoas 't lek (Polydor 537 396-2)
's Nachts (Polydor 559 940-2)
Overal en Nergens (Polydor 549 325-2)
Tof (Polydor)
Daniël Lohues & the Louisiana Blues Club:
Ja boeh (Universal 067 842-2)
Surfen:
www.skik.nl
www.lohues.nl
www.student.utwente.nl/r.j.landman
Kijken:
Vanaf 19 september tot 20 december treedt Daniël Lohues met zijn Louisiana Blues Club op in diverse theaters, door het hele land.
